VOA News: ព័ត៌មាន: “ដោយរកឃើញថាមានកំហុសផ្លូវច្បាប់ សហព្រះរាជអជ្ញាប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ការសម្រេចឲ្យដោះលែង អៀង ធីរិទ្ធ” plus 3 more |
- ដោយរកឃើញថាមានកំហុសផ្លូវច្បាប់ សហព្រះរាជអជ្ញាប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ការសម្រេចឲ្យដោះលែង អៀង ធីរិទ្ធ
- អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ប្រឆាំងគ្រឿងញៀនឆ្លើយសារភាពអំពីការប្រឌិតរបាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធជាមួយគ្រឿងញៀន
- ក្រុមអ្នកជំនាញ៖ សារព័ត៌មានសេរី ជាផ្នែកមួយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
- ព័ត៌មានអន្តរជាតិ៖ ១៨ វិច្ឆិកា
Posted: 18 Nov 2011 10:44 AM PST សហព្រះរាជអជ្ញានៃសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម លោកស្រី ជា លាង និងលោក អេនឌ្រូ ខេលី បានប្ដឹងឧទ្ធរណ៍នៅថ្ងៃសុក្រនេះប្រឆាំងទៅនឹងការសម្រេចរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងក្នុងការដោះលែងអតីតរដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងសង្គមកិច្ចខ្មែរក្រហម អៀង ធីរិទ្ធ។ នេះបើយោងតាមមន្ដ្រីផ្លូវការនិងឯកសាររបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហម។ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោកចៅក្រម និល ណុន ប្រធានអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានប្រកាសថា ជនជាប់ចោទអាយុ ៧៩ ឆ្នាំ អៀង ធីរិទ្ធ មិនមានកាយសម្បទាសម្រាប់ចូលរួមការកាត់ទោសលើរូបគាត់នោះទេ ហើយបានបង្គាប់ឲ្យដោះលែងរូបគាត់ពីការឃុំឃាំងបណ្ដោះអាសន្នក្នុងសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម។ ការសម្រេចនេះដោយយោងទៅលើបញ្ហាសុខភាពធ្ងន់ធ្ងររបស់ជនជាប់ចោទរូបនេះ។ លោក នេត្រ ភក្ដ្រា អ្នកនាំពាក្យសាលាក្ដីខ្មែរក្រហមមានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងបណ្ដឹងឧទ្ធរណ៍នោះសហព្រះរាជអជ្ញាទាំងពីរបានស្នើឲ្យអង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលផ្អាកការដោះលែងជនជាប់ចោទខាងលើនេះ។ «សហព្រះរាជអជ្ញាទាំងពីរបានលើកឡើងថា ខ្លួនមិនឯកភាពចំពោះការសម្រេចរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង។ ហើយការសម្រេចនោះ គឺមិនត្រឹមត្រូវ ហើយស្នើសុំឲ្យមានការពិនិត្យលើកាយសម្បទាលោកស្រី អៀង ធីរិទ្ធ ឡើងវិញ។ ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះសុំផ្អាកការដោះលែងជាបណ្ដោះអាសន្នផងដែរ»។ នៅក្នុងបណ្ដឹងឧទ្ធរណ៍ដែល វីអូអេសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិកទទួលបាន សហព្រះរាជអជ្ញារបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមបានលើកឡើងថា សេចក្ដីសម្រេចរបស់សាលាដំបូងមានតម្លៃស្មើនឹងការបញ្ចប់និតិវិធី ប្រឆាំងនឹង អៀង ធីរិទ្ធ ហើយការសម្រេចចិត្តនេះធ្វើឡើងដោយមានកំហុសផ្នែកច្បាប់ និងកំហុសក្នុងការអនុវត្តន៍ឆន្ទានុសិទ្ធិ។ យោងតាមវិធានផ្ទៃក្នុងរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហម អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូលមានរយៈពេល ១៥ ថ្ងៃដើម្បីធ្វើសេចក្ដីសម្រេចរបស់ខ្លួនបន្ទាប់ពីយល់ព្រមទទួលយកបណ្ដឹងឧទ្ធរណ៍ទៅពិចារណា។ អៀង ធីរិទ្ធ គឺជាជនជាប់ចោទម្នាក់ក្នុងចំណោមជនជាប់ចោទដែលសុទ្ធសឹងជាមេដឹកនាំកំពូលខ្មែរក្រហមចំនួនបួននាក់ក្នុងសំណុំរឿង ០០២។ សាលាដំបូងនឹងត្រូវចាប់ផ្ដើមបើកសវនាការពេញអង្គសេចក្ដីសំណុំរឿងនេះនៅថ្ងៃច័ន្ទសប្ដាហ៍ក្រោយ។ ក៏ប៉ុន្ដែ អៀង ធីរិទ្ធ នឹងមិនចូលរួមការកាត់ទោសនេះទេ។ នេះបើយោងតាមដីកាសម្រេចបញ្ឈប់ការនាំខ្លួន អៀង ធីរិទ្ធ ចូលកាត់ទោសរបស់លោកចៅក្រម និល ណុន នៅថ្ងៃនេះ។ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានសម្រេចបំបែក អៀង ធីរិទ្ធ ចេញពីជនជាប់ចោទបីនាក់ផ្សេងទៀត មាន នួន ជា ខៀវ សំផន និងប្ដីរបស់គាត់ អៀង សារី ក្នុងសំណុំរឿង ០០២ ក៏ប៉ុន្ដែសាលាដំបូងនៅរក្សានិតិវិធីច្បាប់ប្រឆាំងនឹងជនជាប់ចោទរូបនេះដដែល។ ក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញបានរកឃើញថា អៀង ធីរិទ្ធ មានជំងឺបាត់បង់ការចងចាំ វង្វេងវង្វាន់ ហើយមិនអាចចូលរួមការកាត់ទោសឲ្យបានពេញលេញនោះទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយចំណោទនៅពេលនេះត្រង់ថា ប្រសិនបើ អៀង ធីរិទ្ធ នឹងត្រូវដោះលែងតើ អៀង ធីរិទ្ធ នឹងត្រូវស្ថិតនៅផ្ទះឬស្ថិតក្នុងមន្ទីរពេទ្យដើម្បីបន្ដការព្យាបាលក្រោមការឃ្លាំមើលរបស់តុលាការ មួយវិញទៀត ប្រសិនបើសុខភាពជនជាប់ចោទរូបនេះបានប្រសើរឡើង តើគាត់នឹងត្រូវនាំខ្លួនយកមកកាត់ទោសក្នុងសំណុំរឿងថ្មីឬយ៉ាងណា។ លោកស្រី គ្លែ ដាហ្វ៊ី អ្នកឃ្លាំមើលសាលាក្ដីខ្មែរក្រហមរបស់អង្គការគំនិតផ្ដួចផ្ដើមយុត្តិធម៌សង្គមសេរី OSJI មានប្រសាសន៍ថា អៀង ធីរិទ្ធ ទំនងជាត្រូវកាត់ទោសក្នុងសំណុំរឿងមួយទៀតប្រសិនបើគាត់ត្រូវរកឃើញថា មានស្ថានភាពសុខភាពប្រសើរឡើង។ ក៏ប៉ុន្ដែលោកស្រីយល់ថា ទំនងជាសុខភាពរបស់ អៀង ធីរិទ្ធ នឹងកាន់តែអាក្រក់ជាងការប្រសើរឡើង។ ដោយឡែក លោក នេត្រ ភក្ដ្រា អ្នកនាំពាក្យសាលាក្ដីខ្មែរក្រហមលើកឡើងថា វាឆាប់ពេកក្នុងពេលនេះក្នុងការគិតគូរដល់ចំណោទទាំងនេះ។ សូមបញ្ជាក់ថា ដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីមិនប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងការសម្រេចរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងនោះទេ។ នេះបើយោងតាមលោកស្រី ស៊ាលគ៍ ស្ទូហ្ស៊ីនស្គី មេធាវីមួយរូបតំណាងឲ្យដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី៕ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
Posted: 18 Nov 2011 09:14 AM PST ក្នុងការឈានចូលដល់ថ្ងៃទី២ នៃការជំនុំជម្រះជាប្រវត្តិសាស្ត្រ នៅក្នុងតុលាការខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក មឹក ដារ៉ា អតីតអគ្គលេខាធិការអាជ្ញាធរជាតិប្រឆាំងគ្រឿងញៀន និងលោក ជា ឡេង អនុប្រធានមន្ទីរប្រឆាំងគ្រឿងញៀន នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ បានប្រឈមនឹងការចោទប្រកាន់ចំនួន ៣៨ករណី សម្រាប់អំពើពុករលួយ និងអំពើជួញដូរគ្រឿងញៀន នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៧ និងឆ្នាំ២០១១ ដែលនឹងអាច ជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត។ លោក វ៉ាន់ កុសល មន្ត្រីប្រឆាំងគ្រឿងញៀន និងជាសាក្សី បានថ្លែងប្រាប់សវនាការថាលោក មឹក ដារ៉ា បានធ្វើការកែប្រែរបាយការណ៍ស្តីពីការចាប់គ្រឿងញៀនខុសពីការពិត បន្ទាប់ពីលោកបានរាយការណ៍អំពីកំណត់ហេតុជាក់ស្តែងពីជនល្មើសជួញដូរគ្រឿង ញៀនជូនលោក មឹក ដារ៉ា។ លោក វ៉ាន់ កុសល បានបញ្ជាក់ថាលោក មឹក ដារ៉ា បានប្រឌិតរបាយការណ៍ស្តីពីការចាប់គ្រឿងញៀនដោយកែពីការយកគ្រឿងញៀនប្រមាណមួយគីឡូក្រាម ចេញពីមន្ទីរប្រឆាំងគ្រឿងញៀន ទៅជាការយកគ្រឿងញៀននេះ ចេញពីបន្ទប់ទឹក នៃស្ថានីយចាក់ប្រេងសាំងនៅក្បែរនោះវិញ។ អតីតឧត្តមសេនីយឯក លោក មឹក ដារ៉ា បានទទួលស្គាល់អំពីការប្រឌិតរបាយការណ៍បែបនេះមែន ដោយបញ្ជាក់ប្រាប់តុលាការថាលោកធ្វើបែបនេះ ដើម្បីការពារសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងកិត្តិយស នៃមន្ទីរប្រឆាំងគ្រឿងញៀនរបស់លោក។ លោក កា សាវុធ មេធាវីការពារក្តីរបស់ជនត្រូវចោទ មឹក ដារ៉ា បានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «គាត់កែប្រែតែមួយចំណុចទេ ដោយសារគាត់ខ្លាចខូចឈ្មោះអង្គភាព។ ហេតុអ្វីបានជាគាត់សារភាព គាត់និយាយថា វាជាបទល្មើសដែលត្រូវជាប់គុក នៅតែជាប់គុកដដែល គ្រាន់តែខុសទីតាំង»។ លោក ស៊ុំ ចាន់គារ មន្ត្រីសម្របសម្រួល នៃសមាគមសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក ប្រចាំខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានថ្លែងថាលោក មឹក ដារ៉ា បានបង្ហាញនូវសេចក្តីក្លាហ៊ានក្នុងការឆ្លើយសារភាពអំពីទោសកំហុសរបស់លោក ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រឌិតរបាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធជាមួយគ្រឿងញៀន នៅចំពោះមុខតុលាការ ដោយមានសាក្សីបញ្ជាក់ភស្តុតាងច្បាស់លាស់។ «ទាក់ទងអំពីសវនាការនេះ យើងឃើញថាលោក មឹក ដារ៉ា បាននិយាយសារភាពថា គាត់បានកែនូវសំណុំរឿង ប៉ុន្តែក្នុងគោលបំណងរបស់គាត់គឺមិនឱ្យពាក់ព័ន្ធ ទៅលើកន្លែងអង្គភាពរបស់គាត់។ បើសិនជាទុកឱ្យមានបញ្ហានៅកន្លែងរបស់គាត់អញ្ចឹង វាធ្វើឱ្យខូចឈ្មោះនូវអង្គភាពរបស់គាត់។ អញ្ចឹង គាត់កែសំណុំរឿង ដើម្បីឱ្យអង្គភាពរបស់គាត់បានល្អ»។ ទណ្ឌិត ឌៀប សុផាត អតីតមន្ត្រីប្រឆាំងគ្រឿងញៀន និងជាសាក្សី បានថ្លែងប្រាប់សវនាការថា លោកបានទទួលបញ្ជាពីលោក ជា ឡេង អតីតអនុប្រធានមន្ទីរប្រឆាំងគ្រឿងញៀនឱ្យយកគ្រឿងញៀនហេរ៉ូអ៊ីនប្រមាណ១គីឡូក្រាម ទៅឱ្យបណ្តាញអ្នកលក់គ្រឿងញៀននៅក្នុងឆ្នាំ២០០៧។ ជនត្រូវចោទ ជា ឡេង បានបដិសេធថាលោកមិនបានប្រគល់គ្រឿងញៀនហេរ៉ូអ៊ីន ទៅឱ្យលោក ឌៀប សុផាត ដូចការចោទប្រកាន់នេះទេ។ មេធាវីរបស់លោក ជា ឡេង បានថ្លែងថាលោកមិនអាចទទួលយកចម្លើយរបស់សាក្សីនេះបានទេ។ ជនត្រូវចោទ មឹក ដារ៉ា និង ជា ឡេង ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅក្នុងខែមករា។ ការជំនុំជម្រះនេះមានសាក្សីច្រើនជាង១០០នាក់ រួមមាននគរបាល និងទណ្ឌិត ហើយគ្រោងនឹងចំណាយពេល ៧៥ថ្ងៃ៕ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
ក្រុមអ្នកជំនាញ៖ សារព័ត៌មានសេរី ជាផ្នែកមួយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ Posted: 18 Nov 2011 09:13 AM PST ក្រុមអ្នកកាសែតនិងអ្នកជំនាញខាងផ្នែកបណ្តាញព័ត៌មានក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនបាននិយាយថាការប្រើប្រាស់ច្បាប់ដើម្បីរិតត្បិតសេរីភាពបណ្តាញព័ត៌មាននិងកិច្ចការព័ត៌មាន នឹងនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រជាធិបតេយ្យដោយទាមទារថា រដ្ឋាភិបាលនីមួយៗគួរត្រូវធ្វើឲ្យប្រទេសគេចផុតពីកំណត់ត្រាមិនសេរីឬកំណត់ត្រាមិនល្អសម្រាប់កេរ្តិ៍ឈ្មោះប្រទេស។ លោកស្រី ការីន ឌីស កាលីកា ( Karin Deutsch Karlekar) និពន្ធនាយកផ្នែកសេរីភាពសារព័ត៌មាននៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ឈ្មោះ Freedom House បានថ្លែងថាប្រព័ន្ធព័ត៌មាន មានតួនាទីសំខាន់ណាស់ក្នុងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ ដែលប្រទេសទាំងឡាយមិនត្រូវបណ្តោយឲ្យធ្លាក់ចូលក្នុងកំណត់ត្រាមិនល្អទេ។ «ខ្ញុំគិតថាជារឿងធ្ងន់ធ្ងរណាស់ព្រោះបណ្តាញព័ត៌មានគឺជាកត្តាដ៏សំខាន់មួយក្នុងការបង្កើតនិងរក្សាបាននូវប្រជាធិបតេយ្យប្រកបដោយជោគជ័យ។ ហើយប្រសិនបើគេកាត់បន្ថយសេរីភាពផ្នែកប្រព័ន្ធព័ត៌មានពលរដ្ឋមិនអាចទទួលបានព័ត៌មានសំខាន់ៗ ដូចជាព័ត៌មាននយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច ឬ សុខភាព ឬ ព័ត៌មានផ្សេងៗទៀតសម្រាប់ការរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋ»។ លោកស្រីបានបន្ថែមថា៖ បណ្តាញព័ត៌មានមានតួនាទីផងដែរក្នុងការផ្តល់ព័ត៌មានដល់ពលរដ្ឋដើម្បី អាចបោះឆ្នោតបានចាប់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលទទួលខុសត្រូវ ជួយប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយនិងលើកកម្ពស់តម្លាភាព។ «ខ្ញុំគិតថាសេរីភាពផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយពិតជាប៉ះទង្គិចដល់វិស័យទាំងអស់នេះផ្សេងៗគ្នា ហើយប្រព័ន្ធព័ត៌មានគឺជារឿងដ៏សំខាន់ជាងគេនៃប្រជាធិបតេយ្យ។ ដូច្នេះហើយនេះជាមូលហេតុមួយដែលអង្គការ Freedom House មានអារម្មណ៍ថាជារឿងសំខាន់ណាស់ក្នុងការមានសេរីភាពផ្នែកព័ត៌មាននៅក្នុងប្រទេស ដែលនេះជាភាពចាំបាច់នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។ លោកស្រី កាលីកាថ្លែងដូច្នេះកាលពីចុងខែតុលាក្នុងពេលដែលមានកិច្ចពិភាក្សាអំពីការ ប្រើប្រាស់ច្បាប់បណ្តាញព័ត៌មានដើម្បីបំបិទសេរីភាពព័ត៌មានដែលរៀបចំដោយមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ជំនួយបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយអន្តរជាតិ (CIMA) និងអង្គការគាំទ្រផ្នែកសេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យនៅជុំវិញពិភពលោករបស់សរអា ហៅថា National Endowment for Democracy។ លោកស្រី គ្រីសស្ទីន អាម៉ាន់ពួរ (Christiane Amanpour) អ្នកអត្ថាធិប្បាយបណ្តាញទូរទស្សន៍ ABC របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានថ្លែងដែរអំពីតួនាទីដ៏សំខាន់របស់អ្នកយកព័ត៌មានក្នុងការពង្រឹងប្រជាធិបតេយ្យ។ «ខ្ញុំគិតថា ជាទស្សនៈខ្ញុំ ប្រជាធិបតេយ្យមិនអាចមានកម្លាំងខ្លាំងទេ ប្រសិនបើគ្មានឯករាជ្យភាពជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ ភាពហ្មត់ចត់ ភាពសេរី និងយុត្តិធម៌ ដែលមានន័យថា រាយការណ៍ដោយគ្មានការភ័យខ្លាច ឬ លម្អៀង មិនថាឡើយនៅសរអាឬជុំវិញពិភពលោក។ ដូច្នេះខ្ញុំ ជឿថាកិច្ចការផ្នែកព័ត៌មានគឺជារឿងដ៏សំខាន់នៃការរីកលូតលាស់ខាងប្រជាធិបតេយ្យនិងជាស្នូលនៃភាពជឿនលឿន ប្រជាធិបតេយ្យ ដូចជានៅសរអា ដែលអ្នកកាសែត និងកិច្ចការព័ត៌មាន ត្រូវគេហៅថាជាអំណាច ទីបួន»។ លោកស្រី Christiane Amanpour ថ្លែងដូច្នេះមុនពេលលោកស្រីនិងអ្នកកាសែតមកពីប្រទេសម៉ិចស៊ិក និង កម្ពុជាគឺ លោក ថេត សម្បត្តិទទួលរង្វាន់អ្នកកាសែតឆ្នើមនិងរង្វាន់សម្រាប់អ្នកកាសែតប្រចាំឆ្នាំ ២០១២ដែលកម្មវិធីនេះបានប្រព្រឹត្តទៅកាលពីដើមខែវិច្ឆិកាក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនដែលរៀបចំឡើងដោយ មជ្ឈមណ្ឌលអន្តរជាតិសម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាន (ICFJ) របស់សរអា។ «វិជ្ជាជីវៈព័ត៌មាន មានគ្រោះថ្នាក់ណាស់។ អ្នកកាសែតត្រូវគេសម្លាប់ អ្នកកាសែតត្រូវគេចាប់ឃុំខ្លួន អ្នកកាសែតត្រូវរងរបួស និងអ្នកកាសែតត្រូវគេចាប់ដាក់គុក។ហើយរឿងទាំងអស់នេះ ព្រោះគេ ចង់បំបិទការពិត»។ ប្រទេសកម្ពុជាទទួលរងការរិះគន់ច្រើនអំពីដំណើរការយឺតយ៉ាវផ្នែកប្រជាធិបតេយ្យដោយសារការបោះឆ្នោតមិនត្រូវគេទទួលស្គាល់ជាទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងចំណោមអ្នកនយោបាយដែលចោទថាគ្មានភាពសេរី យុត្តិធម៌ ប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់អំណាចត្រូវគេកេងប្រវ័ញ្ចយកដីធ្លី វប្បធម៌គ្មានទោសពៃ អំពើអយុត្តិធម៌ ផ្សេងៗ តុលាការមិនឯករាជ្យនិងស្ថិតក្រោម ឥទ្ធិពលគណបក្សគ្រប់គ្រងប្រទេស និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយត្រូវគេរិតត្បិត ដោយសារការប្រើប្រាស់ តុលាការ ច្បាប់ ព្រហ្មទណ្ឌ បរិហារកេរ្តិ៍ ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតដើម្បីបំបិទសំឡេងអ្នកយកព័ត៌មាន ដែលមានគំនិតផ្ទុយពីរដ្ឋាភិបាល។ អង្គការ Freedom House បានដាក់កម្ពុជាស្ថិតក្នុងប្រទេសមិនមានព័ត៌មានសេរីកាលនៅឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ លោក ផៃ ស៊ីផានអ្នកនាំពាក្យមួយរូបរបស់គណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានបដិសេធចំពោះការចោទប្រកាន់ នានាទៅលើរដ្ឋាភិបាលលើវិស័យព័ត៌មាននៅកម្ពុជា។ លោកថ្លែងថាមានការរីកចម្រើនច្រើនលើ វិស័យព័ត៌មាន ច្រើនទាំងសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាននិងសិទ្ធិបញ្ចេញព័ត៌មាន ដល់សាធារណជនឲ្យ យល់ដឹងពីព័ត៌មានសុចរិត។ «រាជរដ្ឋាភិបាលអត់មានធ្វើការគ្រប់គ្រងព័ត៌មានទេ។ ព័ត៌មានដោយសេរីអត់មានការត្រួតពិនិត្យមើលមុននឹងការចេញផ្សាយនោះទេ គឺអត់មានទាល់តែសោះ ហើយសេរីភាពទាំងសំឡេងដែលបានប្រើប្រាស់វិទ្យុសម្បុកឃ្មុំគឺគ្រប់គ្រាន់គេអាចទិទាន គេអាចវាយប្រហារ គេអាចប្រមាថមាក់ងាយអ្នកណា គេអាចធ្វើបានដោយសេរីនៅក្នុងកន្លែងនេះ។ក៏ប៉ុន្តែយើងឃើញមានអ្វីដែលរីកចម្រើនផ្នែកគុណភាពនោះគឺពីបញ្ហាទូទៅ ជាមតិនយោបាយជាជាងការវាយប្រហារទៅលើបុគ្គល»។ លោកផៃ ស៊ីផាន បានអះអាងថាការវាយប្រហារទៅលើបុគ្គលនឹងមានការដោះស្រាយនៅក្នុងប្រព័ន្ធ តុលាការដែលកំពុងតែពង្រឹង។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោក ផៃ ស៊ីផានបានបន្ថែមថាវិស័យ ព័ត៌មាន ក្នុងប្រទេសមានការរីកចម្រើនទៅមុខ ទាំងគុណភាព និងបរិមាណ។ «ហើយយើងដឹងហើយថាសង្គមប្រជាធិបតេយ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកើតចេញពីមហាជន។ ដូច្នេះយើងដឹងថា រាជរដ្ឋាភិបាលដែលបានផ្តល់ឱកាសរួចស្រេចទៅហើយសម្រាប់បណ្តាញ សារព័ត៌មានក្នុងការបម្រើដល់មហាជននូវព័ត៌មានសុចរិត។ក៏ប៉ុន្តែអ្នកព័ត៌មានត្រូវតែរៀនរស់ធ្វើដូចម្តេចដែលមានទិសដៅគឺផ្តល់ព័ត៌មានសុចរិត ហើយនឹងការផ្តល់ព័ត៌មានដែលប្រាសចាកពីការប្រមាថកាតទានឬការវាយប្រហារ។ នេះជាគុណភាពរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន»។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោក ស្រី ការីន ឌីស កាលីកា បានថ្លែងថានៅកម្ពុជាអង្គការ Freedom House មើលឃើញបញ្ហាផ្សេងទៀត ជាជាងបញ្ហាបរិកាស និងចំនួននៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ «ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែលយើងឃើញគឺកំណើនពីឆ្នាំទៅនៃការប្រើប្រាស់ច្បាប់ដើម្បីដាក់ទោសអ្នកយកព័ត៌មាន លើប្រធានបទមិនចំនួនដែលរដ្ឋាភិបាលមិនចង់បាន។ ដូច្នេះការប្រើប្រាស់ច្បាប់បរិហារកេរ្តិ៍ និងប្រភេទច្បាប់រិតត្បិតដទៃទៀត ត្រូវគេប្រើប្រឆាំងនឹងអ្នកកាសែត និងសកម្មជននៅក្នុងឱកាសជាច្រើនលើកកាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ។ នោះហើយជាមូលហេតុចម្បងដែលប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់ក្លាយជាប្រទេសក្នុងកំណត់ត្រាសេរីផ្នែកវិស័យព័ត៌មាន»។ លោក ស្រី ការីន ឌីស កាលីកា បានថ្លែងបន្ថែមថាការដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសនីមួយៗថាសេរីឬ មិនសេរី គឺ អាស្រ័យទៅលើកត្តាជាច្រើន។ ដោយឡែកលោកស្រីប្រៀបធៀបកម្ពុជាថាមានលក្ខណៈប្រសើរជាងប្រទេសដែលគ្មានសេរីភាពសារព័ត៌មាន៖ «ជាការពិត ប្រទេសកម្ពុជាគឺសេរីជាងប្រទេសជិតខាងខ្លួន។ សេរីជាង វៀតណាម ឡាវ ភូមា និង ប្រទេសរបៀបនេះ។ប៉ុន្តែក្នុងរបាយការណ៍អង្គការ Freedom House វិធីសាស្ត្រដែលយើងគិតគឺមិនមែនមើលទៅលើចំនួនប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយចម្រុះ និងចំនួននៃបណ្តាញព័ត៌មានទេ។យើងមើលថាតើមានឯករាជ្យភាពពិតទេ ថាតើមានការគ្រប់គ្រងដោយក្រុមនយោបាយផ្សេងៗទេ ថាតើមានពាក់ព័ន្ធនឹងផលប្រយោជន៍ផ្សេងទេ។ បន្ទាប់មកយើងមើលពីទិដ្ឋភាពច្បាប់ យើងមើលពីបរិយាកាស សេដ្ឋកិច្ច។ ដូច្នេះមានចំនួនហេតុផលយ៉ាងច្រើន ជាមូលហេតុដែលកម្ពុជារិតត្បិតទាក់ទងនឹង បណ្តាញព័ត៌មានរបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែការពិតយើងមើលពីអ្វីៗច្រើនជាងចំនួនតួលេខ នៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ យើងមើលផងដែរពីឥទ្ធិពលដែលប្រើប្រាស់ទៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដោយក្រុមផ្សេងៗ»។ លោក អាន់វ៉ា អ៊ីកបាល (Anwar Iqbal) អ្នកយកព័ត៌មានរបស់បណ្តាញព័ត៌មាន Dawn នៃប្រទេសបាគីស្ថាន ប្រចាំរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនបានថ្លែងថា សេរីភាពសម្រាប់លោកជាអ្នកយកព័ត៌មាន២៥ឆ្នាំ មានន័យថាជាសិទ្ធិដែលអាចនិយាយ និងរាយការណ៍បាន ដែលលោកចាត់ទុកថានេះជា បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន។ «ដូច្នេះបុគ្គលគ្រប់រូបមានសិទ្ធិនេះ។ ប្រសិនបើលោកអ្នកឃើញបញ្ហាមួយ លោកអ្នកមាន សិទ្ធិសរសើរលោកអ្នកមានសិទ្ធិរិះគន់។ នេះជាអ្វីដែលជាសិទ្ធិ។ ខ្ញុំមានន័យថាពេលរដ្ឋាភិបាលកំណត់ពីសេរីភាព រដ្ឋាភិបាលនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និង គុណវិបត្តិ។ វាមិនមែន ជារឿងគុណសម្បត្តិ និង គុណវិបត្តិទេ វាមិនមែនជាកិច្ចការរបស់យើង ជាអ្នកកាសែតត្រូវកែតម្រូវរឿងរ៉ាវនានាទេ។ តែជាកិច្ចការរបស់យើងត្រូវរាយការណ៍អំពីរឿងរ៉ាវដែលយើងបានឃើញ។ ដូច្នេះហើយយើងកំពុងទាមទារសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាននេះ»។ លោកបានពន្យល់បន្ថែមពីការគិតរបស់ពលរដ្ឋដែលថារដ្ឋត្រូវផ្តល់សេរីភាពដល់ប្រព័ន្ធផ្សព្វ ផ្សាយ។ «សេរីភាពមានន័យថា លោកឃើញហើយដូចជាប្រទេសកម្ពុជា ឬប្រទេសប៉ាគីស្ថាន ដោយសារតែយើងមានរបបផ្តាច់ការពីអតីតកាល ពលរដ្ឋជឿថា វាជាសិទ្ធិរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលត្រូវផ្តល់ឬមិនផ្តល់សេរីភាពជូនប្រព័ន្ធព័ត៌មាន។ នោះមិនមែនជាប្រព័ន្ធព័ត៌មានសេរីទេ។ ប្រព័ន្ធព័ត៌មានសេរីគឺត្រូវមានសេរីភាពក្នុងការសម្រេចអ្វីដែលអ្នកយកព័ត៌មានគិតថាជា ដំណឹង និងអ្វីដែលមិនគិតថាជាដំណឹង។ អ្នកយកព័ត៌មានមិនត្រូវបង្រៀនដោយរដ្ឋាភិបាល ឬអ្នកផ្សេងថាត្រូវធ្វើ កិច្ចការយ៉ាងម៉េចនោះទេ។ នោះគួរតែជាការសម្រេចចិត្តរបស់អ្នកយកព័ត៌មានដែលយកព័ត៌មានពីព្រឹត្តិការណ៍ជាក់លាក់អ្វីមួយ។ បន្ទាប់មកពួកគេគួរមានសេរីភាព រាយការណ៍អំពីរឿងរ៉ាវដែលពួកគេបានឃើញនោះ»។ លោក សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកកិច្ចការព័ត៌មានលោក Steven Strasser នៃសាកលវិទ្យាល័យ Cuny ក្នុងរដ្ឋ New York បានថ្លែងថា៖ រដ្ឋាភិបាលលើពិភពលោកជាច្រើនព្យាយាមបិទបាំងការពិតតាមរយៈការបំបិទសិទ្ធិសេរីភាពអ្នកកាសែត។ «រដ្ឋាភិបាល ចាត់ទុកអំណាចប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាការគំរាម រដ្ឋាភិបាលចាត់ទុកប្រព័ន្ធព័ត៌មាន ជាស្ថាប័នមួយដែលអាចធ្វើឲ្យប៉ះទង្គិចដល់សន្តិសុខសង្គម។ ដូច្នេះនឹងមានច្បាប់សារព័ត៌មាននៅក្នុងប្រទេសនានាតាមរបៀបនោះហើយនឹងមានច្បាប់គ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធព័ត៌មានដែលរដ្ឋាភិបាលនានា មិនអាចស្កប់ចិត្តជាមួយនឹងបណ្តាញព័ត៌មានសេរី»។ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថារដ្ឋាភិបាលគួរគាំទ្រដល់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មានឲ្យមានការត្រួតពិនិត្យដោយខ្លួនឯង ហើយជួយការពារដើម្បីឲ្យអ្នកយកព័ត៌មានបម្រើផលប្រយោជន៍ប្រទេសទាំងមូលជាជាងការបម្រើប្រយោជន៍ឲ្យក្រុមណាមួយរបស់រដ្ឋាភិបាលឬក្រុមផ្សេងទៀត។ អ្នកសារព័ត៌មានក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយ៉ាងតិច១២នាក់ត្រូវសម្លាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៤មក ដែលឃាតករ សឹងតែគ្រប់ករណីមិនទាន់ត្រូវគេចាប់មកផ្តន្ទាទោសទេ។ អ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួនត្រូវចាប់ឃុំខ្លួនរត់គេចខ្លួន ចេញពីប្រទេសកំណើតដោយសារការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដោយសារតែការសរសេរឿងពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយ រឿងឧក្រិដ្ឋកម្មធំៗ និងបទល្មើសធំៗដែលកើតឡើងក្នុងប្រទេសហើយប៉ះពាល់ដល់អ្នកមានអំណាច៕ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
ព័ត៌មានអន្តរជាតិ៖ ១៨ វិច្ឆិកា Posted: 17 Nov 2011 07:14 PM PST ព័ត៌មានចុងក្រោយបំផុត៖ ស.រ.អា៖ នៅក្នុងការផ្តើមគំនិតខាងការទូតថ្មីមួយ លោកប្រធានាធិបតីស.រ.អ.បារ៉ាក់ អូបាម៉ាបានមានប្រសាសន៍ថា លោកនឹងបញ្ជូនលោកស្រី Hillary Clinton ទៅកាន់ប្រទេសភូមានៅខែក្រោយដើម្បីបំពេញទស្សនកិច្ចលើកទីមួយក្នុងប្រទេសនៅដាច់ឯកោពីគេនេះដោយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសស.រ.អ.ម្នាក់ក្នុងរយៈពេលជាង៥០ឆ្នាំ។ ភូមា៖ គណបក្សប្រឆាំងធំជាងគេនៃប្រទេសភូមាដឹកនាំដោយលោកស្រី Aung San Suu Kyi បានសម្រេចចិត្តថាចុះឈ្មោះជាគណក្សនយោបាយមួយហើយនឹងចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតក្នុងពេលអនាគត។ អាស៊ី៖ នៅថ្ងៃសុក្រនេះ លោកប្រធានាធិបតីបារ៉ាក់ អូបាម៉ាបានធ្វើការចរចាជាមួយពួកមេដឹកនាំអាស៊ីដែលចូលរួមក្នុងសន្និសីទកំពូលអាស៊ីខាងកើតក្នុងកោះ Bali ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី។ ស៊ិរី៖ មានការព្រមានថ្មីៗថា ស្ថានការណ៍ក្នុងប្រទេសស៊ីរីអាចក្លាយទៅជាសង្គ្រាមស៊ីវិលបាន។ លោក Ahmet Davutoglu រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសទួរគីបានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានបារាំងនៅថ្ងៃសុក្រនេះថាការប្រយុទ្ធរវាងពួកទាហានស៊ីរីរត់ចោលជួរនិងរដ្ឋាភិបាលជា «ការប្រថុយប្រថានមួយនៃការក្លាយទៅជាសង្គ្រាមស៊ីវិល»។ អេហ្ស៊ីប៖ ប្រជារាស្ត្រអេហ្ស៊ីបរាប់ពាន់នាក់បានធ្វើបាតុកម្មនៅក្នុងទីលាន Tahrir នៃក្រុង Le Caire ដោយខឹងសំបារនឹងអ្វីដែលពួកគេនិយាយថាជាការប៉ុនប៉ងដោយក្រុមយោធារបស់ប្រទេសដើម្បីពង្រឹងអំណាចរបស់ខ្លួន។ <!--AV--> ព័ត៌មាននៅពេលមុននេះ៖ <!--IMAGE-RIGHT--> ភូមា ៖ មេដឹកនាំក្នុងតំបន់បានយល់ព្រមតាមសេចក្តីសុំរបស់ប្រទេសភូមាដើម្បីធ្វើជាប្រធាននៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤។ សហរដ្ឋអាមេរិក ៖ បាតុករនៃចលនា Occupy Wal Street ជាច្រើនរយនាក់កំពុងជួបប្រជុំគ្នានៅទីក្រុងញូយ៉កថ្ងៃព្រហស្បត៍ ទុកជាផ្នែកនៃទិវាជាតិមួយនៃសកម្មភាពដែលបានទទួលការគាំទ្រពីបាតុកម្មដទៃទៀតនៅពាសពេញប្រទេស។ អឺរ៉ុប ៖ វិបត្តិប្រាក់បំណុលទ្វីបអឺរ៉ុបបានរាលទៅដល់អេស្ប៉ាញនិងបារាំង កាលពីថ្ងៃព្រហស្បត៍នេះ ដោយប្រទេសទាំងពីរត្រូវបង្ខំឲ្យបង់ថ្លៃខ្ពស់ជាងមុនសម្រាប់ផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុដល់រដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួន។ សហរដ្ឋអាមេរិក៖ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់អូបាម៉ា បានសរសើរសម្ព័ន្ធភាពរវាងអាមេរិកនិងអូស្រ្តាលីក្នុងអំឡុងពេលនៃដំណើរបំពេញទស្សនៈកិច្ចកាលពីថ្ងៃព្រហស្បត៍ទៅកាន់បន្ទាយយោធាមួយកន្លែងនៅ Darwin ជាទីក្រុងមួយមានទាហានសហរដ្ឋអាមេរិករហូតដល់២ពាន់៥រយនាក់នឹងស្ថិតនៅទីនោះក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។ អាហ្វហ្គានីស្ថាន៖ មន្រ្តីអាហ្វហ្គានីស្ថាន និយាយថាពួកបះបោរបានបាញ់គ្រាប់រ៉ុកកែតដាក់កាជួបប្រជុំរបស់ពួកអ្នកនយោបាយ មេដឹកនាំកុលសម្ព័ន្ធនិងមេដឹកនាំសហគមន៍រាប់ពាន់នាក់នៅក្នុងរដ្ឋធានីកាប៊ុលដើម្បីពិភាក្សាការផ្សះផ្សាជាតិជាមួយពួកតាលីបាននិងដៃគូរបស់ពួកគេជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។ អ៊ីរ៉ង់៖ មហាអំណាចពិភពលោកនិយាយថាពួកគេមានការព្រួយបារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំងឡើងថាអ៊ីរ៉ង់ កំពុងប្រើប្រាស់កម្មវិធីនុយគ្លែអ៊ែរបស់ខ្លួនដើម្បីធ្វើអាវុធយោធា៕ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
You are subscribed to email updates from VOA News: ព័ត៌មាន To stop receiving these emails, you may unsubscribe now. | Email delivery powered by Google |
Google Inc., 20 West Kinzie, Chicago IL USA 60610 |