VOA News: ព័ត៌មាន: “ជនរងគ្រោះនៃរបបខ្មែរក្រហមអាចប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការសុំធ្វើជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី” plus 2 more |
- ជនរងគ្រោះនៃរបបខ្មែរក្រហមអាចប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការសុំធ្វើជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី
- ជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជានិងថៃត្រូវបានបញ្ឆេះដោយស្មារតីជាតិនិយមនិងនយោបាយ
- ប្រជាជនខ្មែរអាមេរិកាំងមានសំឡេងក្នុងតុលាការខ្មែរក្រហមករណី០០២
| ជនរងគ្រោះនៃរបបខ្មែរក្រហមអាចប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការសុំធ្វើជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី Posted: 11 May 2011 03:31 PM PDT សហមេធាវីតំណាងឲ្យដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីចំនួនពីររូបបារម្ភថា ជនរងគ្រោះនៃរបបខ្មែរក្រហមត្រូវបានដកសិទ្ធិសម្រាប់ការដាក់ពាក្យស្នើសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី ក្នុងសំណុំរឿង០០៣ ដែលសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតទើបតែបិទបញ្ចប់ការស៊ើបអង្កេត កាលពីចុងខែមេសា។ នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃអង្គារ៍ ដើម្បីជូនដំណឹងអំពីការដាក់ពាក្យស្នើសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី លោកស្រីមេធាវី ស៊ីលកិ ស្ទូហ្ស៊ិនស្គី (Silke Stuzenski) និងលោកមេធាវី ហុង គឹមសួន លើកឡើងថា ដោយពុំបានទទួលដំណឹងអំពីសំណុំរឿងនេះ ជនរងគ្រោះដែលត្រូវដាក់ពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី ត្រូវបានរារាំងមិនឲ្យធ្វើចំណាត់ការដ៏មាន អត្ថន័យដូចដែលសិទ្ធិត្រូវបានចែងក្នុងវិធានផ្ទៃក្នុង។ លោកស្រីស៊ីលកិ ស្ទូហ្ស៊ីនស្គី មានប្រសាសន៍ក្នុងសម្ភាសន៍តាមទូរសព្ទ័ថា ជនរងគ្រោះទើបតែទទួលព័ត៌មានទាក់ទងនឹងសំណុំរឿងលេខ០០៣នេះ ហើយប្រសិនបើពួកគេប្រថុយដាក់ពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីទាំងងងឹតងងុលនោះ ពួកគេនឹងប្រឈមនឹងការបដិសេធសិទ្ធិជាដើមបណ្ដឹងខ្ពស់បំផុត។ លោកស្រីថ្លែងដូច្នេះថា៖ «អ្នកដាក់ពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីមានហានិភ័យខ្ពស់ប្រសិនបើពួកគេមិនស្ថិតក្នុងទំហំនៃការស៊ើបអង្កេត។ ដោយសារតែពួកគេមិនដឹងអំពីទំហំនៃការស៊ើបអង្កេតនោះ ពួកគេងាយនឹងត្រូវគេទាត់ចោល។ យើងទើបតែដឹងព័ត៌មានមួយចំនួនទាក់ទងនឹងសំណុំរឿង០០៣កាលពីម្សិលមិញតែប៉ុណ្ណោះ។ ខ្ញុំសន្មត់ថា នេះគឺជាចេតនា ដើម្បីបញ្ចៀសជនរងគ្រោះពីការដាក់ពាក្យស្នើសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី»។ សហមេធាវីតំណាងឲ្យដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីទាំងពីររូបបន្ថែមថា សំណុំរឿងលេខ០០៣ និង០០៤ គឺជាសំណុំរឿងដែលនៅក្នុងនោះនិទណ្ឌភាព ឬភាពគ្មានទោសពៃរ៍ទំនងជាកើតឡើងសម្រាប់អ្នកដែលទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតក្នុងយុត្តាធិការរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហម។ កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ សហព្រះរាជអាជ្ញាលោក អ៊ែនឌ្រូ ខេលី (Andrew Caley) បានអំពាវនាវឲ្យដើម បណ្ដឹងសក្ដានុពលនានាដាក់ពាក្យស្នើសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីសម្រាប់សំណុំរឿង០០៣ឲ្យបានច្រើន ដោយហេតុថា កាលបរិច្ឆេទកំណត់សម្រាប់ការដាក់ពាក្យបណ្ដឹងសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីនេះ នឹងត្រូវចប់នៅរសៀលថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភាខាងមុខនេះ។ រហូតមកទល់ពេលនេះគេទើបតែដឹងថា មានអតីតជនរងគ្រោះ និងសាច់ញាតិជនរងគ្រោះក្នុងរបបខ្មែរក្រហមចំនួនបួននាក់ហើយបានដាក់ពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី ដើម្បីប្រឆាំងនឹងអតីតកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមចំនួនពីរនាក់ក្នុងសំណុំរឿងនេះ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់ លោក អ៊ឹម សុភា ប្រធានផ្នែកសម្របសម្រួលកម្មវិធីផ្សព្វផ្សាយនៃអង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហម។ លោក សុភា បានប្រាប់វីអូអេខ្មែរថា៖ «អ្នកដាក់ពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី មកដល់ម៉ោងនេះ គឺមានចំនួនបួននាក់»។ លោក អ៊ឹម សុភា មិនធ្វើការអត្ថាធិប្បាយលើការលើកឡើងរបស់លោកស្រីស្ទូហ្ស៊ិនស្គីទេ។ លោកឡាត់ គី អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីសាលាក្ដីខ្មែរក្រហមរបស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សអាហុកមានប្រសាសន៍ថា ដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីមានសារៈសំខាន់ជាខ្លាំងក្នុងការចូលរួមក្នុងដំណើរការក្ដី ក៏ប៉ុន្ដែ តួលេខនៃអ្នកដាក់ពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីមានចំនួនតិចតួចណាស់ក្នុងពេលនេះ។ លោក ឡាត់ គី បានប្រាប់វីអូអេខ្មែរថា៖ «ការចូលរួមរបស់ជនរងគ្រោះគឺសំខាន់មែនទែន គឺដើម្បីធ្វើយ៉ាងម៉េចឲ្យគាត់អាចប្រឈម ហើយនឹង គាត់អាចស្វែងរកយុត្តិធម៌ ដោយខ្លួនគាត់។ ធ្វើយ៉ាងម៉េចឲ្យគាត់អាចទទួលយុត្តិធម៌ ដោយស្ងប់ចិត្ត ឈរលើការពិត»។ មានដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីចំនួន៩០រូបត្រូវបានទទួលស្គាល់ក្នុងសំណុំរឿង០០១ រីឯក្នុងសំណុំរឿង០០២ មានអតីតជនរងគ្រោះដោយរបបខ្មែរក្រហមសរុបជាង២.០០០ នាក់ត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី។ វិធានទី២៣ នៃវិធានផ្ទៃក្នុងរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហមបង្ហាញថា ការដាក់ពាក្យសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីគឺដើម្បីចូលរួមដំណើរការព្រហ្មទណ្ឌប្រឆាំងនឹងអ្នកដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មក្នុងយុត្តាធិការរបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហម ដោយគាំទ្រការចោទប្រកាន់របស់តុលាការ និងការទាមទារសំណងផ្លូវចិត្ត។ វិធានដដែលនេះបញ្ជាក់ថា អ្នកស្នើសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីត្រូវបង្ហាញអត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួនឲ្យបានច្បាស់លាស់។ ហើយត្រូវបង្ហាញឧក្រិដ្ឋកម្មមួយយ៉ាងតិចដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់លើជនជាប់ចោទថា ខ្លួនពិតជាបានទទួលរង ព្យសនកម្មខាងផ្លូវចិត្តលើរូបរាងកាយ ឬសម្ភារៈ។ ក៏ប៉ុន្ដែសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតបានខកខានក្នុងការបង្ហាញពីទំហំនៃការស៊ើបអង្កេត និងការជាប់ពាក់ព័ន្ធរបស់ជនសង្ស័យ រួមទាំងការចោទប្រកាន់ទៅលើជនសង្ស័យផងដែរ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យជនរងគ្រោះរារែក ឬមិនបានទទួលដំណឹងថា តើត្រូវបំពេញពាក្យស្នើសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីយ៉ាងដូចម្ដេច។ យ៉ាងណាក៏ដោយសហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិ បានបង្ហាញអំពីទំហំនៃការស៊ើបអង្កេត និងបទចោទដែលទាក់ទងទៅនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មដែលត្រូវបានលើកឡើងក្នុងសំណុំរឿង០០៣នេះ។ ពេលវេលាដែលត្រូវផុតកំណត់គឺថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភានេះ សម្រាប់ដាក់ពាក្យស្នើសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីក្នុងសំណុំរឿង០០៣។ ដូច្នេះហើយសហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិ លោក អ៊ែនឌ្រូ ខេលី បានស្នើសុំឲ្យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតបន្ថែមពេលវេលាចំនួនប្រាំមួយសប្ដាហ៍ទៀត។ ក៏ប៉ុន្ដែមិនទាន់មានការសម្រេចណាមួយឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើនេះនៅឡើយ៕ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
| ជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជានិងថៃត្រូវបានបញ្ឆេះដោយស្មារតីជាតិនិយមនិងនយោបាយ Posted: 11 May 2011 03:11 PM PDT ប្រាសាទបុរាណមួយដែលនៅតាមបណ្តោយព្រំដែនរវាងប្រទេសកម្ពុជានិងថៃស្ថិតនៅចំចំណុចកណ្តាលនៃជម្លោះស្លាប់រស់រវាងប្រទេសទាំងពីរ។ ការប៉ះទង្គិចគ្នានៅតាមបណ្តោយព្រំដែននៅឆ្នាំនេះបានសម្លាប់មនុស្សអស់ប្រមាណ៣០នាក់និងបង្ខំអ្នកភូមិរាប់ម៉ឺននាក់ឱ្យរត់ភៀសខ្លួនចេញពីលំនៅដ្ឋាន។ រដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងពីរនិយាយថាជម្លោះនេះបង្កឡើងដោយសារបញ្ហាកម្មសិទ្ធិដីនៅជាប់ប្រាសាទ ប៉ុន្តែក៏មានការលើកឡើងថាស្មារតីជាតិនិយមនិងនយោបាយផ្ទៃក្នុងនៅក្នុងប្រទេសទាំងពីរក៏ដើរតួនាទីសំខាន់មួយជំរុញឱ្យមានជម្លោះនេះដែរ។ ជម្លោះព្រំដែនបានគ្របដណ្តប់លើរបៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅឆ្នាំនេះ ហើយកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដោយប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីដែលជាអ្នករៀបចំបានបរាជ័យក្នុងការរកដំណោះស្រាយលើការខ្វែងគំនិតគ្នាដ៏ធំរវាងភាគីទាំងពីរ។ នៅពេលដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃអាប់ភីស៊ីត វីចាជីវ៉ានិងលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា ហ៊ុន សែនបានជួបគ្នានៅឯកិច្ចប្រជុំរបស់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ មេដឹកនាំទាំងពីរបានធ្វើការចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមកទៅលើបញ្ហាថាតើប្រទេសណាមួយជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះជម្លោះដែលបានអូសបន្លាយរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ នាយករដ្ឋមន្រ្តី ថៃបានអះអាងថាប្រទេសកម្ពុជាបានបង្កឱ្យមានការវាយប្រយុទ្ធគ្នាដោយសារបានដាក់ពង្រាយកងទ័ពនៅតំបន់ដែលមានជម្លោះ។ លោកបានបន្ថែមទៀតថាចាប់តាំងពីពេលនោះមក ប្រទេសកម្ពុជាបានព្យាយាមម្តងហើយម្តងទៀតនាំយកជម្លោះនេះ ទៅឆាកអន្តរជាតិដោយនាំឱ្យមានការចូលពាក់ព័ន្ធពីក្រុមខាងក្រៅ ដូចជាសមាគមអាស៊ាន និងអង្គការសហប្រជាជាតិជាដើម។ លោក ធីទីណាន់ ពង្សុទ្ធីរ៉ាក់ (Thitinan Pongsudhirak) នាយកនៃវិទ្យាស្ថានសិក្សាសន្តិសុខនិងកិច្ចការអន្តរជាតិនៅឯសាកលវិទ្យាល័យជូឡាឡុងកនក្នុងទីក្រុងបាងកកបាននិយាយថា៖ «អាស៊ានបានព្យាយាមជួយសម្របសម្រួល។ កាលពីខែកុម្ភៈ មានការព្រមព្រៀងគ្នាមួយថានឹងបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍សន្តិភាពឥណ្ឌូនេស៊ីមកប្រទេសកម្ពុជានិងថៃហើយភាគីថៃបានយល់ព្រម។ ប៉ុន្តែវិបត្តិផ្ទៃក្នុងរបស់ថៃដែលនាំឱ្យក្រុមយោធាបដិសេធចោលការព្រមព្រៀងរបស់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលរបស់លោកអាប់ភីស៊ីត។ ហើយតាមពិតទៅកិច្ចព្រមព្រៀងនេះគឺភាគីថៃទេជាអ្នកបដិសេធចោល»។ នៅប្រទេសថៃ ការវាយប្រយុទ្ធគ្នានៅតាមបណ្តោយព្រំដែនបានកើតមានឡើងស្របពេលដែលរដ្ឋាភិបាលត្រៀមរៀបចំការបោះឆ្នោតជាតិនៅដើមខែកក្កដា ហេតុនេះបាននាំឱ្យមានការមន្ទិលសង្ស័យថានយោបាយផ្ទៃក្នុងដែលកំពុងបែកបាក់របស់ប្រទេសនេះអាចមានចំណែកខ្លះនៅក្នុងជម្លោះនោះ។ ការបោះឆ្នោតនេះត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាការបង្ហាញសាច់ដុំរវាងក្រុមថ្នាក់ខ្ពស់ឬក្រុមវរជនដែលមានការគាំទ្រពីក្រុមយោធាទល់នឹងក្រុមគណបក្សប្រឆាំងដែលគាំទ្រដោយអតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តី ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត់ ដែលធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសកម្ពុជាពេលដែលលោក នៅកាន់អំណាច។ ក្រុមយោធាបានទម្លាក់លោកថាក់ស៊ីននៅក្នុងរដ្ឋប្រហារមួយកាលពីឆ្នាំ២០០៦ដោយមានការគាំទ្រពីក្រុមបាតុករជាតិនិយមដែលគេស្គាល់ថាជាក្រុមអាវលឿង។ អ្នកគាំទ្ររបស់លោកត្រូវបានគេដកចេញពីជួរកងទ័ពនិងរដ្ឋាភិបាលហើយលោកបានរស់នៅនិរទេសខ្លួន ដើម្បីគេចចេញពីការចោទប្រកាន់ពីបទពុករលួយ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក នយោបាយក្នុងប្រទេសនេះបានបែងចែកគ្នាយ៉ាងជូរចត់ហើយការស្ទង់មតិបង្ហាញថាការបោះឆ្នោតក្នុងខែកក្កដានេះនឹងមានលក្ខណៈប្រកៀកប្រកិតគ្នា។ លោក វីលៀម ខេស (William Case) សាស្ត្រាចារ្យនៃការសិក្សាពីអាស៊ីនិងកិច្ចការអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យ City នៅទីក្រុងហុងកុង មានប្រសាសន៍ថាក្រុមអ្នកប្រឆាំងនឹងលោកថាក់ស៊ីន ប្រហែលជាសង្ឃឹមថា វិបត្តិព្រំដែននឹងជួយប្រមូលផ្តុំជាតិទាំងមូលឱ្យងាកមកគាំទ្រពួកគេឬក៏ប្រើប្រាស់វាជាលេសដើម្បីពន្យាពេលបោះឆ្នោត។ «មានក្រុមខ្លះដែលរួមទាំងក្រុមយោធានិងចលនាក្រុមអាវលឿងដែលប្រហែលជាមិនចង់ឱ្យមានការបោះឆ្នោតទេដោយសារតែខ្លាចលទ្ធផលបោះឆ្នោតចេញមកយ៉ាងណានោះ»។ កាលពីខែធ្នូមានក្រុមមួយក្នុងចំណោមពួកអាវលឿងបានបំផុសស្មារតីជាតិនិយមនៅ ភាគីទាំងពីរដោយធ្វើដំណើរទៅតំបន់ដែលមានជម្លោះហើយត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជាចាប់ខ្លួនពីបទចារកម្ម។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមកក្រុមអាវលឿងបានតវ៉ានៅក្រៅអាគារដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងនឹងលោកអាប់ភីស៊ីត ដោយចោទថាលោកប្រកាន់ជំហរទន់ខ្សោយពេកចំពោះប្រទេសកម្ពុជា។ ការតានតឹងបានកើតមានឡើងជាលើកដំបូងនៅតាមបណ្តោយព្រំដែនក្នុងឆ្នាំ២០០៨នៅពេលដែលអង្គការសហប្រជាជាតិបានចុះបញ្ជីប្រាសាទបុរាណខ្មែរមួយដែលមានទីតាំងក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ នៅពេលនោះ រដ្ឋាភិបាលថៃដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងលោកថាក់ស៊ីន បានគាំទ្រពាក្យស្នើសុំរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ លោក ម៉ៃឃើល ម៉ុងតេសាណូ (Michael Montesano) គឺជាអ្នកស្រាវជ្រាវមួយរយៈខ្លីស្តីពីប្រវត្តិសាស្រ្តថៃនិងកិច្ចការក្នុងតំបន់នៃវិទ្យាស្ថានសម្រាប់ការសិក្សាអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅ ប្រទេសសឹង្ហបូរីបានបញ្ជាក់ថាគូប្រឆាំងនយោបាយរបស់លោកអតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានចាប់យកការចុះបញ្ជីប្រាសាទនេះដើម្បី ទាញរឿងទំនាស់ព្រំដែនមកជារឿងនយោបាយ។ «ជាក់ស្តែងចាប់តាំងពីពេលនោះមករឿងរ៉ាវបានកើតឡើងហួសពីការគ្រប់គ្រង ហើយមានហិង្សាប្រដាប់អាវុធរវាងកងកម្លាំងថៃនិងកម្ពុជានៅតាមព្រំដែនកម្ពុជានិងថៃ មាន ឧបទ្ទវហេតុជាបន្តបន្ទាប់អូសបន្លាយជាច្រើនឆ្នាំ អសមត្ថភាពដ៏រ៉ាំរ៉ៃរបស់សមាគមអាស៊ានក្នុងការដោះស្រាយហិង្សារវាងរដ្ឋសមាជិក គឺទាំងអស់នេះផ្តើមចេញមកពីអ្វី ដែលជានយោបាយផ្ទៃក្នុងនៅភាគីខាងថៃ»។ ជម្លោះព្រំដែនក៏មានលក្ខណៈនយោបាយក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ ដែលទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងប្រទេសថៃនិងប្រទេសវៀតណាមដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងនយោបាយផ្ទៃក្នុង។ លោកហ៊ុន សែននាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសកម្ពុជាគឺជាមិត្តភក្តិជិតស្និទ្ធរបស់លោកថាក់ស៊ីនហើយក្នុងឆ្នាំ២០០៩ បានតែងតាំងលោកថាក់ស៊ីនជាទីប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចហើយបានបដិសេធធ្វើបត្យាប័នគាត់ទៅប្រទេសថៃវិញ។ លោក Montesano និយាយថាប្រជាជនកម្ពុជាជាច្រើនមើលឃើញប្រទេសថៃថាមានលក្ខណៈក្រអឺតក្រអោងដាក់ប្រទេសជិតខាងតួចតាចរបស់ខ្លួនហើយលោកហ៊ុន សែនទទួលបានពិន្ទុនយោយបាយងាយស្រួលដោយការងើបឡើងតទល់នឹងទីក្រុងបាងកក។ ប៉ុន្តែលោក Montesano និយាយថាបញ្ហានេះក៏ផ្តល់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានូវការបិទបាំងខាងនយោបាយលើបញ្ហាព្រំដែនដែលខ្លួនមានជាមួយប្រទេសវៀតណាម។ គូបដិបក្ខរបស់លោកហ៊ុន សែនបានចោទប្រកាន់គាត់ថាមានការទន់ខ្សោយក្នុងការចរចាជាមួយក្រុងហាណូយ។ «ខ្ញុំក៏មិនដឹងច្បាស់ថាពួកគេនិយាយត្រូវឬខុសទេ។ ប៉ុន្តែពួកគេនិយាយថាលោកហ៊ុន សែនលេងក្នុងសភាពការណ៍ព្រំដែនជាមួយប្រទេសថៃគឺដើម្បីទាញការចាប់អារម្មណ៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចេញពីអ្វីដែលជាជំហរទន់ខ្សោយរបស់លោកទល់នឹងប្រទេសវៀតណាមទាក់ទងនឹងព្រំដែនដែលមិនបានបោះបង្គោលត្រឹមត្រូវ»។ ព្រំដែនរវាងប្រទេសកម្ពុជានិងថៃត្រូវបានកំណត់ជាងមួយសតវត្សរ៍មកហើយដោយប្រទេសបារាំងដែលធ្វើអាណានិគមនៅកម្ពុជាជាមួយនឹងប្រទេសថៃដែលពេលនោះ មានឈ្មោះហៅថាព្រះរាជាណាចក្រសៀម។ ភាគីថៃបានទទួលយកផែនទីផលិតដោយប្រទេសបារាំងយ៉ាងស្ងៀមស្ងាត់ប៉ុន្តែមានការអាក់អន់ចិត្តនាពេលក្រោយមកដោយចោទថាផែនទីនោះមិនយុត្តិធម៌ទេ។ តំបន់ទំនាស់សំខាន់គឺលើដីដែលនៅ ក្បែរប្រាសាទព្រះវិហារដែលមានចំណាស់៩០០ឆ្នាំ។ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិបានសម្រេចកាលពីឆ្នាំ១៩៦២ថាប្រាសាទនោះជារបស់ប្រទេសកម្ពុជាហើយប្រទេសថៃបានទទួលយល់ព្រម តែបញ្ហានោះនៅងំជាច្រើនទសវត្សរ៍មកទៀត។ ប្រទេសថៃទាមទារយកដីនៅជាប់ប្រាសាទដែលតុលាការមិនបានសម្រេច។ កាលពីដើមខែនេះប្រទេសកម្ពុជាបានស្នើសុំឱ្យតុលាការនោះបកស្រាយសាលក្រមឆ្នាំ១៩៦២ ដើម្បីព្យាយាមដោះស្រាយទំនាស់នេះ។ ប្រទេសថៃនិយាយថាខ្លួនចង់ដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយការចរចាផ្ទាល់ជាមួយប្រទេសកម្ពុជា៕ ប្រែសម្រួលដោយ ម៉ែន គឹមសេង This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
| ប្រជាជនខ្មែរអាមេរិកាំងមានសំឡេងក្នុងតុលាការខ្មែរក្រហមករណី០០២ Posted: 11 May 2011 05:27 AM PDT របបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យបានផុតរលត់ជាង៣០ឆ្នាំមកហើយ ប៉ុន្តែរឿងរ៉ាវនិងបទពិសោធន៍ដ៏ជូរចត់នេះមិនអាចផុតរលត់ពីអារម្មណ៍ជនជាតិខ្មែរអាមេរិកាំងដែលដាក់ពាក្យបណ្តឹងក្នុងសំណុំរឿង០០២នោះទេ។ ពួកគាត់បានរៀបរាប់រឿងវ៉ាវរបស់គេប្រាប់មេធាវីដែលតំណាងឲ្យពួកគេក្នុងសវនាការសំណុំរឿងនេះ។ របបប្រជាធិបតេយ្យបានផុតរលត់ជាង៣០ឆ្នាំមកហើយ ប៉ុន្តែការចងចាំនូវរឿងរ៉ាវនិងបទរដ្ឋពិសោធន៍ដ៏ជូរចត់មិនបានផុតរលត់នោះទេ។ការនៅឆ្ងាយពីប្រទេសកម្ពុជាគឺជាឩបសគ្គមួយដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនខ្មែរអាមេរិកាំងមានការពិបាកក្នុងការតាមដាននិងចូលរួមជាមួយអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែភាពនៅឆ្ងាយពីអង្គជំនុំជម្រះនេះមិនបានធ្វើឲ្យលោកស្រីពេជ្យ ច័ន្ទថននិងលោកស្រីព្រំរ័ត្នបោះបង់ចោលការដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅករណី០០២នោះទេ។ តាមរយៈអង្គការសិក្សាសង្គមកម្ពុជា លោកស្រីទាំងពីរនិងប្រជាជនខ្មែរអាមេរិកាំង១៦៨នាក់ទៀតបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅសាលាក្តីកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមករណី០០២ តាមរយៈមេធាវីពីមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់យុត្តិធម៌និងការទទួលខុសត្រូវ ដែលតំណាងឲ្យបណ្តឹងរបស់គេ។ នៅក្នុងសិក្ខាសាលា«ពីជនរងគ្រោះក្លាយជាសាក្សី»ដែលរៀបចំឡើងនៅបណ្ណាល័យម៉ាកធ្វេន ទីក្រុងLong Beach រដ្ឋCaliforniaដោយអង្គការសិក្សាសង្គមកម្ពុជាសហការជាមួយនិងមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់យុត្តិធម៌និងការទទួលខុសត្រូវនេះលោកស្រីព្រំ រ័ត្នជាដើមបណ្តឹងរប្បវេណីបាននិយាយប្រាប់អ្នកចូលរួមពីរឿងរ៉ាវរបស់គាត់នៅសម័យខ្មែរក្រហម និងសូមឲ្យតុលាការធ្វើយ៉ាងណាជួយរកយុត្តិធ៌មជូនគាត់ផង។ លោកស្រីបានរៀបរ៉ាប់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ខ្ញុំនេះវាឲ្យធ្វើការធ្ងន់ណាស់។ ធ្វើការនៅរោងចក្រផងហើយជួនកាលវាឲ្យខ្ញុំទៅភ្ជួរស្រែ។ ខ្ញុំនេះវាឲ្យធ្វើគោ។ វាយកខ្ញុំទៅទឹមធ្វើគោភ្ជួរស្រែ។យើងមនុស្សភ្ជួរទៅវាមិនដូចគោទេ។ កន្លែងខ្លះដីដាច់ ហើយវាឲ្យខ្ញុំកាប់ដីក្នុងទឹកហើយពួកយើងបិទភ្នែក។ យើងកាប់ទៅខ្ចាយភក់ចូលពេញភ្នែក។ ហើយទឹកភក់ចូលត្រចៀក កើតដំបៅ ហើយអត់ថ្នាំអីមើលទេ។ ខ្ញុំឈឺរហូតដល់ចូលអាមេរិកទើបខ្ញុំជាដំបៅហ្នឹង»។
រីឯអ្នកកស្រីពេជ្យ ច័ន្ទថនក៏បាននិយាយរឿងរ៉ាវដ៏ជូចត់របស់គាត់ហើយគាត់មិនចង់ឲ្យតុលាការខ្មែរក្រហមបញ្ឈប់ការកាត់ក្តីត្រឹមករណី០០២ប៉ុណ្ណោះទេ។ លោកស្រីបានប្រាប់ឲ្យដឹងថា៖ «ឥឡូវនេះឮសូរថា នៅឯខាងតុលាការបានទទួលពាក្យបណ្តឹងទាំងអស់គ្នាដែលបានដាក់ទៅ។ ខ្ញុំសប្បាយចិត្តថែមទៀត។ តុលាការចង់បញ្ឈប់ត្រឹមពីរសំណុំរឿងហ្នឹងគឺទី១និងទី២។ ខ្ញុំមិនចង់ឲ្យឈប់ទេ។ ខ្ញុំសូមតវ៉ាឲ្យធ្វើបន្តទៀត»។ ការចង់ឲ្យបន្តដំណើរការសាលាក្តីខ្មែរក្រហមបន្ទាប់ពីករណី០០២ត្រូវបានគាំទ្រពីសំណាក់អ្នកចូលរួមសិក្ខាសាលា ហើយអ្នករៀបចំកម្មវិធីបានរៀបចំជាក្រដាស់ស្នាមសម្រាប់អ្នកចូលរួមចុះឈ្មោះនិងចុះហត្ថលេខាគាំទ្រលើសំណើនេះដើម្បីធ្វើជាញត្តិឲ្យមេធាវីបញ្ជូនទៅប្រទេសកម្ពុជា។ អ្នកស្រីមេធាវីនូស៊ីនសាការាទី(Nushin Sarkarati)ដែលជាមេធាវីនៅមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់យុត្តិធ៌ម និងការទទួលខុសត្រូវនិងជាអ្នកតំណាងឲ្យពាក្យបណ្តឹងទាំង១៧០ច្បាប់ បានប្រាប់ឲ្យដឹងថា៖«នៅសហរដ្ឋអាមេរិកមានខ្មែររួចជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមប្រហែល១៥០០០០នាក់។ ដូច្នេះមានជនរងគ្រោះដោយរបបខ្មែរក្រហមច្រើនណាស់។ សំឡេងរបស់គេមានសារៈសំខាន់ក្នុងការកាត់ទោសនេះ ព្រោះថា វាធ្វើឲ្យគេមានអារម្មណ៍ថា គេមានឱកាសទាមទារយុត្តិធម៌។ យុត្តិធម៌នេះអាចឲ្យគេធូរអារម្មណ៍ពីជំងឺផ្លូវចិត្តសល់ពីរបបខ្មែរក្រហម»។ ចំណែកឯអ្នកស្រីបណ្ឌិតនូលក្ខិណានាយិកាប្រតិបត្តិរបស់អង្គការសិក្សាសង្គមកម្ពុជាបានឲ្យដឹងពីកិច្ចការរបស់អ្នកស្រីក្នុងការរៀបចំកម្មវិធីយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ASRIC មានបំណងបង្កើតវិចិត្រសាលមួយដូចដែលខ្ញុំពន្យល់ក្នុងអង្គប្រជុំ។ វាសំខាន់។ បើសាលក្រមមិនសមតាមចិត្តគាត់ កុំឲ្យគាត់អត់ចិត្ត កុំឲ្យបេះដូងគាត់ឈឺម្តងទៀត។ ហើយពួកជនរងគ្រោះគាត់អត់ចង់បានអីច្រើនទេ។ គាត់គ្រាន់តែចង់ឮសូរថា ការឈឺចាប់របស់គាត់ត្រូវតុលាការទទួលស្គាល់ ហើយតុលាការគោរព ឲ្យតម្លៃគាត់ជាមនុស្ស។ កុំឲ្យថាគ្រាន់តែគាត់ជាជនរងគ្រោះ អត់ឲ្យតម្លៃគាត់ជាមនុស្ស។ ថ្ងៃនេះខ្ញុំយល់ថា បានជោគជ័យខ្លាំងណាស់។ ខ្ញុំបានឃើញលោកអ៊ំ លោកយាយប៉ុន្មាននាក់ គាត់យំ ហើយខ្ញុំមើលឃើញគាត់មានសង្ឃឹមក្នុងភ្នែកគាត់»។ នៅពេលបិទកម្មវិធី អ្នករៀបចំក៏មានជាការស្មូតដើម្បីជាការរំងាប់អារម្មណ៍តានតឹង៕ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
| You are subscribed to email updates from VOA News: ព័ត៌មាន To stop receiving these emails, you may unsubscribe now. | Email delivery powered by Google |
| Google Inc., 20 West Kinzie, Chicago IL USA 60610 | |
