VOA News: ព័ត៌មាន: “ជីវប្រវត្តិ​៖ ខៀវ សំផន ​អតីត​អ្នក​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ប្រមុខរដ្ឋ​មាន​តែ​ឈ្មោះ​របស់​ខ្មែរ​ក្រហម” plus 4 more

VOA News: ព័ត៌មាន: “ជីវប្រវត្តិ​៖ ខៀវ សំផន ​អតីត​អ្នក​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ប្រមុខរដ្ឋ​មាន​តែ​ឈ្មោះ​របស់​ខ្មែរ​ក្រហម” plus 4 more


ជីវប្រវត្តិ​៖ ខៀវ សំផន ​អតីត​អ្នក​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ប្រមុខរដ្ឋ​មាន​តែ​ឈ្មោះ​របស់​ខ្មែរ​ក្រហម

Posted: 24 Jun 2011 12:58 PM PDT

លោក​ខៀវ សំផន ​មាន​ឈ្មោះ​នៅ​សម័យ​ខ្មែរក្រហម​គឺ​ មិត្ត ហែម។ កើតនៅ​ថ្ងៃទី​២៧​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ​១៩៣១​ នៅ​ក្នុង​ស្រុក​រំដួល​ ខេត្ត​ស្វាយរៀង​ ខៀវ សំផន​ គឺជា​កូន​ប្រុស​ច្បង​នៃ​គ្រួសារ​មួយ​ដែល​មាន​បងប្អូន​ប្រុសស្រី​ប្រាំ​នាក់។ ក៏ប៉ុន្ដែ​គេមិន​ដឹង​ពី​ភូមិ​កំណើត​ពិត​ប្រាកដ​របស់​គាត់​នោះ​ទេ។

គាត់​គឺ​ជា​មេដឹកនាំ​ម្នាក់​ក្នុង​ចំណោម​មេដឹកនាំ​កំពូល​ខ្មែរ​ក្រហម​ដែល​គាត់​មាន​សញ្ញាប័ត្រ​និង​ចំណេះ​ដឹង​យ៉ាង​ជ្រៅជ្រះ​បំផុត។

លោក​ ឆាំង យុ ​នាយក​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា​ បាន​ឲ្យដឹង​ថា ​ខៀវ សំផន ​គឺជា​អ្នកគូស​វាស​គោលនយោបាយ​របស់​ពួក​ខ្មែរក្រហម​ដែល​បាន​រុញច្រាន​ឲ្យ​មាន​វិនាសកម្ម​ដល់​ជីវិត​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ។

«គាត់​គឺជា​អ្នក​ដែល​ចូលរួម​ក្នុង​ការ​សម្រេច​នូវ​គោលនយោបាយ​របស់​មជ្ឈិមបក្ស​កុម្មុយនីស្ត​កម្ពុជា ​ដែល​ធ្វើឲ្យ​ប្រជាជន​ជាង​ពីរ​លាន​នាក់​បាន​ស្លាប់​បាត់បង់​ជីវិត»។

ឪពុក​របស់​លោក​ ខៀវ សំផន ​គឺជា​ចៅក្រម​ម្នាក់​នៅ​ខេត្ត​កំពត ​ដែល​បាន​រៀបការ​ជាមួយ​ម្ដាយ​របស់​គាត់​នៅ ស្រុក​ជីហែ​ខេត្ត​កំពង់ចាម។ ​គាត់​បាន​ស្លាប់​នៅពេល​ដែល​លោក​ខៀវ សំផន ​មាន​អាយុ១៦ឆ្នាំ។ ម្ដាយ​របស់​លោក​ខៀវ សំផន ​ជា​ឈ្មួញ​ប្រហុក​ម្នាក់​នៅ​ខេត្ត​កំពង់ចាម។

បន្ទាប់ពី​បញ្ចប់​ការសិក្សា​នៅ​វិទ្យាល័យ​ស៊ីសុវត្ថិ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ ខៀវ សំផន ​បាន​ចាកចេញ​ទៅ​បន្ដការ​សិក្សា​នៅ​ប្រទេស​បារាំង​នៅឆ្នាំ​១៩៥៣។ នៅទី​នោះ​គាត់​បាន​ជួប​ជាមួយ ប៉ុល ពត ​មេស្ថាបនិក​របប​កម្ពុជា​ប្រជា​ធិបតេយ្យរ​បស់​ពួក​ខ្មែរក្រហម​និង​ជួប​ជាមួយ ​អៀង សារី​ នៅក្នុង​ពេលនោះ​ដែរ។ គាត់​ក៏​បាន​ចូលរួម​ក្នុង​ចលនា​កុម្មុយនីស្ដ​និយម​ជាមួយ​ អៀង សារី ​និង ប៉ុល ពត​ នៅក្នុង​ប្រទេស​បារាំង។

ខៀវ សំផន ​បាន​ទទួល​សញ្ញាប័ត្រ​បណ្ឌិត​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ដ្រ​សេដ្ឋកិច្ច​នៅឆ្នាំ​១៩៥៩​ ហើយ​បាន​វិល​ត្រឡប់​មកកាន់​ប្រទេស​កម្ពុជា​វិញ។

នៅ​ពេល​នោះ​ខៀវ សំផន ​បាន​ធ្វើ​ជាសាស្ដ្រាចារ្យ​ភាសា​បារាំង​នៅ​វិទ្យាល័យ​កម្ពុជា​បុត្រ ​និង​ធ្វើជា​សាស្ដ្រាចារ្យ​ច្បាប់​នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ភ្នំពេញ។ គាត់​បាន​បង្កើត​កាសែត​មួយ​ឈ្មោះ​ថា​កាសែត​ Observateur ​ដែល​មាន​និន្នាការ​ឆ្វេងនិយម។

ជាប់​ឆ្នោត​ជា​តំណាងរាស្ដ្រ​នៅ​ខែមិថុនា​ឆ្នាំ​១៩៦២​ សម្រាប់​មណ្ឌល​ខេត្ត​កណ្ដាល​ លោក​ត្រូវបាន​តែងតាំង​ជា​រដ្ឋមន្ដ្រី​ក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​មុន​នឹង​បាន​រត់​គេចខ្លួន​ពី​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ទៅដោយ​ការ​គំរាម​ចាប់​ខ្លួន​ពីសំណាក់​សម្តេច ​នរោត្តម សីហនុ ​ពី​ការចោទ​ប្រកាន់​ថា ​បាន​បង្ក​ការបះ​បោរ​នៅ​ស្រុក ​សំឡូត​ជាមួយ​លោក ហ៊ូ នឹម ​និង ​លោក ហ៊ូ យន់។

ភៀស​ខ្លួន​ដល់​ស្រុក​ត្រាំកក់​ខេត្ត​តាកែវ ​គាត់​បាន​ជួប​ជាមួយ​តា ម៉ុក​ ដែល​ជា​អនុលេខា​តំបន់​និរតី។​ តាម៉ុក ពេលនោះ​ ស្លៀកពាក់​ឯកសណ្ឋាន​ខ្មៅ​បង់ក​ក្រមា​ក្រហម។ អតីត​និស្សិត​ស្រុក​បារាំង​រូបនេះ ​បាន​ចាប់ផ្ដើម​បោះ​ជំហាន​ចូល​ក្នុង​ចលនា​ប្រដាប់​អាវុធ។ ប្រាំបី​ខែក្រោយ​ពី​ស្នាក់នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​តាកែវ​ គាត់​បាន​បាន​ចូល​ធ្វើ​ទ័ព​ព្រៃ​នៅ​តំបន់​ភ្នំឱរ៉ាល់​ និង​ព្រៃធំ ​ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ។

ខៀវ សំផន ​ត្រូវ​តែងតាំង​ជា​ឧបនាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​និង​ជា​រដ្ឋមន្ដ្រី​ការពារ​ប្រទេស​ចន្លោះ​ពីខែ​ឧសភា ​ឆ្នាំ១៩៧០​ ដល់​ខែមេសា​ឆ្នាំ១៩៧៥​នៅតំបន់​រំដោះ​និង​ត្រូវ​តែងតាំង​ជា​អគ្គមេបញ្ជាការ​កងទ័ព​ប្រជាជន​រំដោះ​ជាតិ​កម្ពុជា​ពីខែ​មិថុនា​ឆ្នាំ​១៩៧១​ដល់​ឆ្នាំ​១៩៧៥។ នេះ​បើ​ផ្អែក​តាម​ឯកសារ ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា​វចនានុក្រម​ខ្មែរ​ក្រហម​របស់​លោក​សូឡូម៉ុង កាន ​(Solomon Kan) ​និង​គេហទំព័រ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​កម្ពុជា។

ពីខែ​មេសា​ឆ្នាំ១៩៧៥​និង​ខែមេសា ​ឆ្នាំ១៩៧៦​ ខៀវ​ សំផន​ បាន​ត្រូវតែង​តាំង​ជា​មេដឹកនាំ​គណៈ​កម្មការ​ធម្មនុញ្ញ ​និង​ចាប់ផ្ដើម​តាក់តែង​ធម្មនុញ្ញ​ថ្មី​ ដោយ​មាន​ការចូលរួម​ឲ្យ​យោបល់​ពី​សមាជិក​បក្ស​កុម្មុយនីស្ដ​កម្ពុជា។

គាត់​ឡើង​កាន់​តំណែង​ជា​ប្រមុខ​រដ្ឋ​ខ្មែរក្រហម​នៅឆ្នាំ​ ១៩៧៦ ​ជំនួសឲ្យ​សម្ដេច​សីហនុ​ ដែល​បានលា​លែង​ពី​តំណែង។ បន្ទាប់​មក​គាត់​បាន​ចូល​ជា​សមាជិក​ពេញសិទ្ធិ​នៃ​គណៈកម្មាធិការ​កណ្ដាល​ ដែល​គាត់​មិនត្រឹមតែ​ចូលរួម​ប្រជុំ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ក៏ប៉ុន្ដែ​គាត់​ក៏បាន​ចូលរួម​ផ្ដល់​សេចក្ដី​សម្រេចចិត្ត​នយោ​បាយ​ដែល​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​នៅ​ពាសពេញ​ប្រទេស​ផងដែរ។

លោក​ ឆាំង យុ​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ លោក​ខៀវ សំផន​ មាន​ការ​ទទួលខុស​ត្រូវ​ពេញ​លេញ​ ចំពោះ​ការស្លាប់​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា។

«តាំងពី​ឆ្នាំ១៩៧៣​ ពេល​ដែល​មាន​សង្គ្រាម​ជាមួយ​របប​សាធារណរដ្ឋ​នៅ​ឡើយនោះ​ គឺថា​គាត់​តែងតែ​ចេញ​មុខ​សហការ​ជាមួយ​វៀតណាម​ ក្នុង​ការពិនិត្យ​មើល​តំបន់​សហករណ៍ ​តំបន់​រំដោះ​ ដែល​គេ​ចាប់ផ្តើម​អភិវឌ្ឍ​នោះ។ ​គាត់​មើល​ថា ​តើ​គោល​នយោបាយ​របស់​បក្ស​ធ្វើ​បាន​ដល់​កម្រិត​ណា​ មិន​ចាំបាច់​គាត់​យក​ដៃ​ទៅ​សម្លាប់ ​យក​កាំភ្លើង​ទៅសម្លាប់​មនុស្ស​ម្នាក់ ​ហើយ​យើង​បាន​ថា​ គាត់​មាន​កំហុស​ទេ។ ឯកសារ​កំណត់ហេតុ​របស់ មជ្ឈិម​បក្ស​នៃ​បក្ស​កុម្មុយនីស្ត​កម្ពុជា ​ដែល​និយាយ​អំពី​កម្ចេច​សត្រូវ​ផ្ទៃក្នុង ​និង​សត្រូវ​ខាងក្រៅ​ក៏មាន​គាត់​ចូលរួម​ដែរ។ អញ្ចឹង​ គឺ​ទាំងអស់​នេះ​ វា​គ្រប់គ្រាន់​បង្ហាញ​ ឬក៏​ដាក់​ឲ្យគាត់​ទទួល​ខុសត្រូវ​ជា​បុគ្គល»។

ខៀវ​ សំផន ​បាន​ហោះ​ទៅកាន់​ក្រុង​ប៉េកាំង​មុន​កងទ័ព​វៀតណាម​ចូល​មក​ដល់​ក្រុង​ភ្នំពេញ ​នៅ​ថ្ងៃរំដោះ​ប្រទេស​ជាតិ​ថ្ងៃ​៧មករា​ឆ្នាំ១​៩៧៩។ ហើយ​មួយឆ្នាំ​ក្រោយ​មក​គាត់​បាន​ឡើងកាន់​តំណែង​ជា​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​របប​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជំនួស​ប៉ុល ពត។

ខៀវ សំផន​ គឺជា​អ្នក​ចូលរួម​ជា​ភាគី​ចរចា​សន្ដិភាព​នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ក្រុង​ប៉ារីស​ ខែតុលា ​ឆ្នាំ ១៩៩១ ​ក្រោម​ការជួយ​ជ្រោមជ្រែង​របស់​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ។ ប៉ុន្ដែ​ក្រោយ​មក​ក្រុម​កងទ័ព​ព្រៃ​ខ្មែរក្រហម​ធ្វើ​ពហិការ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​កិច្ចព្រមព្រៀ​ងនេះ​ទេ។

នៅខែ​វិច្ឆិកា ​ឆ្នាំ១៩៩១​ គាត់​បាន​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​ជាផ្លូវការ​នៅក្រុង​ភ្នំពេញ ​ហើយ​ត្រូវបាន​កម្លាំង​មហាជន​វាយ​សង្រ្គប់​បែកក្បាល​ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការភ្ញាក់​ផ្អើល​ពាសពេញ​ពិភព​លោក។

ខៀវ សំផន ​បាន​គេច​ផុត​ពីការ​បោសសម្អាត​ផ្ទៃក្នុង​ក្នុង​ចំណោម​មេដឹកនាំ​ជាន់ខ្ពស់​ខ្មែរក្រហម​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៧​ គឺ​នៅពេល​នោះ​ប៉ុល ពត ​បាន​បញ្ជា​ឲ្យ​សម្លាប់​សុន សេន ​អតីត​រដ្ឋមន្ដ្រី​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ។​ ហើយ​ក្រោយ​មក​ ប៉ុល ពត ​ខ្លួន​ឯង​ត្រូវ​តា ម៉ុក​ ចាប់​ខ្លួន​វិញ​ម្តង។

ទីបំផុត​នៅ​ថ្ងៃទី ​២៦ ខែធ្នូ​ឆ្នាំ១៩៩៨ ​ខៀវ សំផន​ បាន​ចុះចូល​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​ជាមួយ​អតីត​បង​ធំ​ទី២ នួន ជា​ ផងដែរ។

គាត់​ត្រូវ​ចាប់​ខ្លួន​ដោយ​សាលាក្ដី​ខ្មែរក្រហម​នៅ​ថ្ងៃទី១៩​វិច្ឆិកា​ឆ្នាំ​២០០៧ ​បន្ទាប់​ពី​ចេញពី​មន្ទីរ​ពេទ្យកាល់​ម៉ែត​ គាត់​ត្រូវ​បានចោទ​ប្រ​កាន់​ដូចគ្នា​នឹង​ការចោទ​លើ​នួន ជា អៀង​ សារី ​និង​អៀង ធីរិទ្ធ​ ក្នុង​សំណុំរឿង​០០២ ​ពី បទ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រឆាំង​ នឹង​មនុស្ស​ជាតិ​ ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រល័យ​ពូជ​សាស​ន៍​ដែល​ទាក់ទង​ នឹង​ការធ្វើ​ទារុណកម្ម ​និង​ការធ្វើទុក្ខ​បុកម្នេញ​ខាង​ផ្នែក​សាសនា ​ការធ្វើ​មនុស្ស​ឃាត​ និង​ការចោទ​ប្រកាន់ពី​បទ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​សង្រ្គាម។ បទ​ចោទ​ទាំង​នេះ​ដែល​ទាក់ទង​ទៅនឹង​ការ​ស្លាប់​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ យ៉ាងតិច​ ១,៧​លាន​នាក់ ​ចន្លោះ​ពី ​ឆ្នាំ ​១៩៧៥​ ដល់​ឆ្នាំ ​១៩៧៩។

មុន​ការចាប់​ខ្លួន​ប៉ុន្មានថ្ងៃ​ប៉ុណ្ណោះ​ លោក ​ខៀវ សំផន ​បាន​ផ្ដល់​បទសម្ភាស​តាម​ទូរស័ព្ទ​ជាមួយ ​VOA​ ជា​ខេមរភាសា​ដោយ​លោក​ចោទប្រកាន់​ការ​កាប់សម្លាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ថា​កើត​ឡើង​ដោយសារ​កម្លាំង​បង្កប់​របស់​ប្រទេស​វៀត​ណាម។

«ដូច្នេះ​ខាង​វៀតណាម​ មិន​ចូល​ជ្រក​ជាមួយ​កម្ពុជា​ទេ ​លូក​ដៃកកូ​ចូលជ្រៅ​ក្នុង​កម្លាំង​តស៊ូ​កម្ពុជា​ឆ្នាំ​១៩៧៥​និង​១៩៧៦​ រឿង​អត់បាយ​ដាច់ពោះ។ ​អារឿង​ស្លាប់​រឿង​អ្វី​ហ្នឹង ​វា​មក​ពីស្អី​ខ្លះ ​ខ្ញុំ​យល់​ឃើញ​ថា ​មិនមែន​មក​ពី​ ប៉ុល ពត​ ទេ​ វា​កើត​ចេញ​ពី​មេ​ស្តេច​ត្រាញ់។ហើយ​ស្តេច​ត្រាញ់​ទាំងអស់​សុទ្ធតែ​ធ្លាប់​នៅ​ជាមួយ​យួន»។

នៅក្នុង​ឯកសារ​មួយ​របស់​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា ​បង្ហាញ​ថា​ ប៉ុល ពត ​នួន ជា ​ខៀវ សំផន ​និង​អៀង​សារី ​សហការ​ជាមួយ​កងទ័ព​វៀត​ណាម ​និង​ជួប​ប្រជុំ​ក្នុង​ក្រុងភ្នំពេញ​ជាមួយ​គណបក្ស​ពលករ​វៀតណាម ​ដោយ​បង្ហាញ​ការប្ដេជ្ញា​ប្រឆាំង​នឹង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

ខៀវ សំផន ​នៅ​ឆ្នាំ២០០៤ ​បាន​បោះពុម្ព​សៀវភៅ​មួយ​ ដែល​មាន​ចំណង​ជើង​ថា «ប្រវត្តិសាស្ដ្រ​ថ្មីៗ​របស់​កម្ពុជា​ និង​គោលជំហ​របស់ខ្ញុំ»​នៅក្នុង​សៀវភៅ​នោះ​ដែល​គាត់​និយាយ​ថា​ គាត់​មិនបាន​ដឹង​ពី​ការកាប់​សម្លាប់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​នោះ​ទេ។ សៀវភៅ​នោះ​ត្រូវគេ​មើលឃើញ​ថា​ គឺជា​ការ​ប្រឹងប្រែង​បង្ហាញ​នូវ​ភាព​ស្អាតស្អំ​របស់​លោក​ ខៀវ សំផន​ នៅ​ពេល​ដែល​គាត់​ដឹងថា ​គាត់​មិនអាច​គេចផុត​ពី​ការ​កាត់ទោស​ទេ​នោះ។

ជារៀង​រហូតមក​ខៀវ សំផន ​បាន​ប្រកាស​ប្រាប់​ក្រុម​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​ ​ដែល​បាន​ទៅ​ធ្វើ​បទ​សម្ភាស​ជាមួយ​គាត់​ថា​ នៅក្នុង​សម័យ​ខ្មែរក្រហម​ លោក​មាន​តែមុខ​តំណែង​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ​​ប៉ុន្ដែ​គ្មាន​អំណាច​ទេ​ រីឯ​សិទ្ធិ​សម្រេច​អ្វី​ទាំងអស់​ ស្ថិត​នៅ​លើ​បក្ស​កុម្មុយនីស្ដ​កម្ពុជា។ ​នៅក្នុង​សវនាការ​ប្រឆាំង​នឹង​ការបន្ដ​ការឃុំ​ខ្លួន​​ជា​​បណ្ដោះ​អាសន្ន​កាលពី​ខែ កុម្ភៈ​ឆ្នាំ២០១០ ​លោក ​ខៀវ សំផន​ បាន​ញែក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​ទទួល​ខុសត្រូវ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​លើ​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ពីក្រុម​មេដឹកនាំ​កំពូល​ខ្មែរ​ក្រហម​បីនាក់​ផ្សេង​ទៀត។

«ខ្ញុំមាន​សិទ្ធិ​អ្វី​សម្រេច​ពីការ​សម្លាប់​មនុស្ស ​បើខ្ញុំ​មាន​អ្វី​ដែល​គេ​ឲ្យខ្ញុំ​ដឹង​ពីរឿង​សម្រេច​ចាប់ចង​នរណាៗ​ វា​ទៅ​ជា​ខ្ញុំ ​លោក​ នួន ជា ​លោក​ អៀង សារី ​លោកស្រី​ អៀង ធីរិទ្ធ ឯណាៗ ​ដូចតែគ្នា​តែ​មួយ»។

នៅពេល​នេះ ​អតីត​ប្រមុខរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រហម​ត្រៀមខ្លួន​ចូល​រង្វង់​ក្រចក​សេះ​ក្នុង​សវនាការ​បឋម​ជាលើក​ដំបូង​នៅ ​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ​សប្ដាហ៍​ក្រោយ​នេះ។ ខៀវ សំផន ​មា​នមេធាវី​បារាំង​ម្នាក់​គឺ​លោក​ Jacques Vergès​ ដែល​លោក​ធ្លាប់​ស្គាល់​គ្នានិង​លោក ​ស សាវ៉ាន ​មេធាវី​កម្ពុជា៕

This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now

មូលនិធិ​ Knight International ​for Journalism​ បាន​ប្រកាស​រង្វាន់​ដល់​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ខ្មែរ

Posted: 24 Jun 2011 12:12 PM PDT

មូលនិធិ​ Knight International for Journalism​ បាន​ប្រកាស​រង្វាន់​ដល់​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ ដែល​រួមមាន​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ខ្មែរ​គឺ​លោក​ថេត សម្បត្តិ​ និង​អ្នក​ស្រី​ Chistiane Amanpour ​អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​ CNN​ របស់​អាមេរិក​ដ៏​ល្បី​ផង​ដែរ។

កាល​ពី​ល្ងាច​ថ្ងៃ​អង្គារ​ អ្នកស្រី ​Joyce Bernathan​ ប្រធាន​មូលនិធិ ​Knight​ International​ for​ Journalism​ បាន​ប្រកាស​ប្រាប់​អ្នក​ចូលរួម​ជិត​១០០​នាក់​នៅ​ Newseum ​នៃ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន​ថា​ មូលនិធិ ​Knight International for Journalism​ ដែល​ជា​អង្គការ​លើក​ស្ទួយ​វិស័យ​សារ​ព័ត៌មាន​ដ៏​ធំ​ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ស.រ.អា.​បាន​សម្រេច​ប្រគល់​រង្វាន់​ដល់​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ចំនួន​៤​នាក់​ដែល​រួមមាន​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ខ្មែរ​គឺ​លោក​ថេត សម្បត្តិ​សហ​ផលិតករ​ខ្សែ​ភាពយន្ត​សត្រូវ​ប្រជាជន ​(Enemies​ of ​The​ People)​ និង​អ្នកស្រី​ Christiane​ Amanpour​ អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន ​CNN ​ដ៏​ល្បី​របស់​អាមេរិក​ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​បម្រើការ​នៅ​ទូរ​ទស្សន៍​ ABC​ ហើយ​នឹង​ស្ត្រី​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ជន​ជាតិ​ម៉ិចស៊ីកូ​ពីរ​នាក់​ទៀត​ សម្រាប់​ព័ត៌មាន​ស៊ើប​អង្កេត​របស់​គេ។

អ្នកស្រី ​Joyce Bernathan ​បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​ សំឡេង​ស.រ.អា.​ថា​ មូលនិធិ ​Knight International for Journalism បាន​សម្រេច​ប្រគល់​រង្វាន់​ដល់​លោក​ថេត សម្បត្តិ​សម្រាប់​ការ​ខិត​ខំ​តស៊ូ​ព្យាយាម​ អត់​ធ្មត់​ប្រកប​ដោយ​លក្ខណៈ​អាជីវៈ​ ឥត​លម្អៀង​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​ ទម្រាំ​នួន ជា ​មេ​ដឹកនាំ​ខ្មែរក្រហម​​ព្រម​សារភាព​អំពី​ការ​កាប់​សម្លាប់​ក្នុង​របប​កម្ពុជា​ប្រជា​ធិបតេយ្យ។

នៅ​ឯ​ពិធី​ប្រកាស​រង្វាន់​នៅ​សារមន្ទីរ ​Newseum​ ដ៏​ល្បី​នេះ​ អ្នកស្រី​ Joyce​ Bernathan​បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​អំពី​ការ​សម្រេច​របស់​គណៈ​កម្មការ​ប្រគល់​រង្វាន់ ​Knight International for Journalism​ យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖

«ឆ្នាំ​នេះ​មជ្ឈមណ្ឌល​សម្រាប់​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​អន្តរជាតិ​សម្រេច​ប្រគល់​រង្វាន់ ​Knight International Journalism ​ឲ្យ​លោក​ថេត សម្បត្តិ ​ពីព្រោះ​គណៈ​កម្មការ​ប្រគល់​រង្វាន់​យល់​ថា​ គាត់​ជា​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​លេច​ធ្លោ​បំផុត​ដែល​យើង​មិន​ធ្លាប់​ឃើញ​យូរ​មក​ហើយ។​ ការ​ដែល​គាត់​អាច​បញ្ចុះ​បញ្ចូល​ឲ្យ​នួន ជា​ បងធំ​ទីពីរ​ក្នុង​របប​ខ្មែរក្រហម​ ហើយនឹង​ឃាតករ​ផ្សេង​ទៀត​សារ​ភាព​នោះ​គឺ​ជា​សមិទ្ធិផល​ដ៏​អស្ចារ្យ។ ​ហើយ​គណៈ​កម្មការ​ប្រគល់​រង្វាន់​យល់​ឃើញ​ថា​ ក្រៅពី​គាត់​ជា​អ្នក​កាសែត​ស៊ើប​អង្កេត​ដ៏​ពូកែ​នោះ​ ព័ត៌មាន​របស់​គាត់​នេះ​គឺ​ជា​ភាគទាន​ដ៏​សម្បើម​អស្ចារ្យ​ធ្វើ​ឲ្យ​ពិភព​លោក​យល់​ពី​សោកនាដ​កម្ម​ដ៏​អាក្រក់​បំផុត​ក្នុង​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​ពិភព​លោក»។

អ្នកស្រី​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ មូលនិធិ​ Knight International for Journalism ផ្តល់​រង្វាន់​ដល់​អ្នក​រាយ​ការណ៍​ស្ម័គចិត្ត​ និង​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាជីព​ ពីព្រោះ​ព័ត៌មាន​ក្តៅៗ​បាន​ពី​អ្នក​រាយ​ការណ៍​ស្ម័គចិត្ត​ និង​ព័ត៌មាន​ស៊ើប​អង្កេត​សំខាន់​គឺ​ដូច​គ្នា​ ហើយ​មាន​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ខ្លាំង​ណាស់។ ​អ្នក​ស្រី​ឲ្យ​ដឹង​ថា៖

«ប៉ុន្តែ​នៅ​ឆ្នាំ​នេះ​ ពេល​យើង​ពិនិត្យ​ មាន​បេក្ខជន​ជាង​១៦០​នាក់ ​ដូច្នេះ​នេះ​ជា​ដំណើរ​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ខ្លាំង​ណាស់ ​ព្រោះ​ក្នុង​ចំណោម​១០​នាក់​ចុង​ក្រោយ​ មាន​អ្នក​រាយ​ការណ៍​ស្ម័គចិត្ត​ និង​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាជីព​​ពូកែៗ​ដូច​គ្នា​ ហើយ​ទី​បំផុត​គណៈ​កម្មការ​រង្វាន់​សម្រេច​ថា​ បួន​នាក់​នេះ​លេច​ធ្លោ​ជាង​គេ​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ»។

<!--IMAGE-->

លោក​ថេត សម្បត្តិ ​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​ Phnom Penh Post​ បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​សំឡេង​ស.រ.អា.​តាម​ទូរស័ព្ទ​ពី​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ថា​ លោក​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ដែល​បាន​ទទួល​រង្វាន់​ដ៏​សំខាន់​បែប​នេះ​ទេ។ ​លោក​និយាយ​ថា៖

«ខ្ញុំ​មិន​នឹក​ស្មាន​ថា​ ខ្ញុំ​បាន​ទទួល​រង្វាន់​ប្រភេទ​នេះ​ទេ ​ដោយ​សារថា​ ខ្ញុំ​មិន​ដែល​បាន​ចូល​រៀន​សាលា​ណា​ដ៏​ត្រឹមត្រូវ​អំពី​សារ​ព័ត៌មាន​ទេ​ គឺ​គ្រាន់​តែ​ទៅ​ធ្វើ​ការ​ ចេះ​តែ​សរសេរ​ទៅ​ ចេះ​តែ​ព្យាយាម​ទៅ​ ហើយ​ទីបំផុត​គេ​ផ្តល់​កិត្តិយស​ឲ្យ»។

លោក​ថេត សម្បត្តិ​ឲ្យ​ដឹង​ថា ​ពេល​លោក​មក​ទទួល​រង្វាន់ ​Knight International for Journalism​ ដែល​គ្រោង​ធ្វើ​នៅ​ខែ​វិច្ឆិកា​ខាង​មុខ​នេះ​ លោក​និង​លោក​ Rob​ Lemkin​ សហ​ផលិតករ​ខ្សែ​ភាពយន្ត​«សត្រូវ​ប្រជាជន» ​(Enemies of The People)​ ក៏​គ្រោង​ចាប់​ផ្តើម​ផ្សព្វផ្សាយ​ឌីវីឌី​ខ្សែ​ភាព​យន្ត​នេះ​ដែរ។​ លោក​ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា​ នេះ​ជា​គម្រោង​ផ្សព្វផ្សាយ​បន្ថែម​ពី​លើ​ឌីវីឌី​សត្រូវ​ប្រជាជន​ ដែល​មាន​ខ្លឹម​សារ​ និង​គុណ​ភាព​ខ្ពស់​ចំនួន​១.០០០​ច្បាប់​ដែល​ផលិត​សម្រាប់​បណ្ណាល័យ​ និស្សិត​ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ប្រើប្រាស់​ជា​ឯកសារ។

លោក ​Rob Lemkin ​បាន​ចេញ​សេចក្តី​ប្រកាស​អបអរ​ និង​បាន​កោត​សរសើរ​លោក​ថេត សម្បត្តិ​អំពី​ភាព​អត់ធ្មត់​មិន​ធម្មតា​ និង​ប្រកប​ដោយ​យុទ្ធ​សាស្ត្រ​ និង​ដែល​នាំ​ឲ្យ​លោក​អាច​កសាង​ទំនុក​ចិត្ត​ពី​មេ​ដឹកនាំ​ខ្មែរក្រហម​គឺ​នួន ជា​ ហើយ​នឹង​ឃាតករ​ដៃ​ដល់​ដែល​បាន​សារភាព​អំពី​ការ​សម្លាប់​មនុស្ស​ដែល​ខ្លួន​បាន​ប្រព្រឹត្ត។

អ្នកស្រី​ Diane Hodges ​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​នៅ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន​កោត​សរសើរ​លទ្ធផល​របស់​លោក​ថេត សម្បត្តិ ​ពីព្រោះ​ខ្មែរក្រហម​ដ៏​ដូច​ជន​កម្មុយនិស្ត​ដទៃ​ដែរ​ មិន​ចង់​និយាយ​ជាមួយ​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​សេរី និង​ឯករាជ្យ​ទេ។​ លោកស្រី​ធ្លាប់​ធ្វើ​ជា​អ្នក​កាសែត​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​ ហើយ​បាន​ព្យាយាម​ជួប​សម្ភាសន៍​ប៉ុល ពត​នៅ​ក្បែរ​ព្រំដែន​កម្ពុជា​ថៃ​ ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៩០ ​តែ​មិន​បាន​សម្រេច។​ លោកស្រី​ប្រាប់​វីអូអេ​ក្នុង​ពិធី​ប្រការ​រង្វាន់​នោះ​ថា៖

«យើង​ជិះ​ឡាន​ទៅ​ភាគ​ខាង​កើត​ប្រទេស​ថៃ​ ទៅ​កន្លែង​ដែល​យើង​បាន​ឮ​ថា​ ប៉ុល ​ពត​កំពុង​រស់នៅ។​ យើង​ស្វេង​រក​​ប៉ុល ពត​ដើម្បី​សម្ភាសន៍​តែ​ពេល​យើង​ទៅ​ដល់​ មាន​ទាហាន​ថៃ​ការ​ពារ​តំបន់​នោះ​ ហើយ​គេ​ប្រាប់​យើង​ថា ទី​នោះ​ជា​តំបន់​ត្រូវ​ការពារ។​ គេ​ឆែក​កាត​យើង ​ហើយ​គេ​មិន​ឲ្យ​យើង​ចូល​ទេ​ ព្រោះ​យើង​មិនមាន​លិខិត​អនុញ្ញាត​ចូល​តំបន់​ការពារ​នោះ»។

លោក​ Ayman Salah ​ជា​សមាជិក​របស់ ​Knight International​ ឆ្នាំ​២០១១​ និង​ជា​អ្នក​បង្កើត ​Hacks/Hackers ​គឺ​គម្រោង​សមាហរណ​កម្ម​រវាង​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​និង​អ្នក​បច្ចេក​វិទ្យា​ព័ត៌មាន​នៅ​មជ្ឈិមបូព៌ា​ ដែល​ជា​គម្រោង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​ពង្រីក​សកម្មភាព​ព័ត៌មាន​ពី​អ្នក​រាយ​ការណ៍​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត។​ ដោយ​បាន​ឃើញ​តែ​ឈុត​សំខាន់ៗ​នៃ​ខ្សែ​ភាពយន្ត​សត្រូវ​ប្រជាជន​ លោក​និយាយ​ថា៖

«ខ្ញុំ​ចង់​មើល​រឿង​នេះ​ ហើយ​ខ្ញុំ​នឹង​រក​ទិញ​ឌីវីឌី​រឿង​សត្រូវ​ប្រជាជន​នេះ​ យក​មក​មើល។ ​លោក​ថេត​ សម្បត្តិ​ស៊ើប​អង្កេត​រឿង​នេះ​បាន​ល្អ​ណាស់»។

ដូច​លោក ​Ayman Salahដែរ​ លោកNadeem Hotiana​ មន្ត្រី​ព័ត៌មាន​ស្ថានទូត​ប៉ាគីស្ថាន​ក៏​ចង់​មើល​ខ្សែ​ភាពយន្ត​នេះ​ដែរ។

អ្នកស្រី ​Joyce Bernathan ​ឲ្យ​បានបន្ថែម​ថា​ ក្នុង​កម្ម​វិធី​ប្រគល់​រង្វាន់​សារ​ព័ត៌មាន​របស់​មូលនិធិ​ Knight International Journalism​ ដល់​ជ័យ​លាភី​ទាំង​បួន​នាក់​ក្នុង​ខែ​វិច្ឆិកា​នោះ​នឹង​មាន​អ្នក​ចូល​រួម​យ៉ាង​តិច​៥០០​នាក់​នៅ​ទីក្រុង​វ៉ាស៊ីនតោន​នេះ៕

This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now

អតីត​មេដឹកនាំ​សហជីព​ត្រូវបាន​ដោះលែង​ក្រោយ​ពី​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ហើយ

Posted: 24 Jun 2011 10:26 AM PDT

តុលាការ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​បាន​កាត់ទោស​ឱ្យ​អតីត​មេដឹកនាំ​សហជីព​ប្រចាំ​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​ម្នាក់​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ចំនួន​ដប់ខែ​អំពី​បទ​ជួញដូរ​គ្រឿងញៀន​ប៉ុន្តែ​បាន​ដោះលែង​អតីត​​មេដឹកនាំ​សហជីព​នៅល្ងាច​ថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ​បន្ទាប់ពី​បាន​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ចំនួន​ជាង​ប្រាំពីរ​ខែ​មក​ហើយ​ដែល​ក្រុម​មន្ត្រី​សហជីព ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​និង​មេធាវី ​បាន​ហៅ​សេចក្តី​សម្រេច​នេះ​ថា​ជា​អំពើ​អយុត្តិធម៌។

លោក​សួស ចន្ថា​ អាយុ​២៤ឆ្នាំ ​ប្រធាន​សហជីព​ប្រចាំ​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​យូណាយធីត អាផារ៉ែល​នៅក្នុង​ខណ្ឌ​ដង្កោ ​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​នៅក្នុង​ខែ​វិច្ឆិកា​ ឆ្នាំ២០១០​ អំពី​​បទ​ចែកចាយ​គ្រឿងញៀន​និង​ត្រូវ​បានជាប់​ឃុំ​នៅក្នុង​ពន្ធនាគារ​ព្រៃស​រយៈពេល​ប្រាំពីរ​ខែ​និង​ប្រាំថ្ងៃ។

លោក​ឌិត ស៊ីវុត្ថា ​ចៅក្រម​ជំនុំជម្រះ​តុលាការ​រាជធានី​ភ្នំពេញ ​បាន​ប្រកាស​សាលក្រម​​ចំពោះ​មុខ​ជនជាប់ចោទ​ថា​ តុលាការ​បាន​សម្រេច​ផ្តន្ទាទោស​ឈ្មោះ ​សួស ចន្ថា ​អាយុ​២៤ឆ្នាំ ​ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ចំនួន​១០ខែ​ ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​អនុវត្ត​ទោស​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ចំនួន​ប្រាំពីរ​ខែ​ និង​ប្រាំថ្ងៃ​ ហើយ​ទោស​នៅ​សល់​ត្រូវ​ព្យួរ។

លោក​អ៊ឹម ម៉ាច​ មេធាវី​របស់​លោក​សួស ចន្ថា ​បាន​ថ្លែង​ថា លោក​មាន​ការ​សោកស្តាយ​យ៉ាងខ្លាំង​ ចំពោះ​ការ​កាត់​សេចក្តី​របស់​តុលាការ​ដោយ​អយុត្តិធម៌​ប្រឆាំង​នឹង​កូនក្តី​របស់​លោក។

«ការដាក់ទោស​សម្រាប់​កូនក្តី​ខ្ញុំ​មិន​យុត្តិធម៌​ទេ ​ពីព្រោះ​កូនក្តី ​របស់​ខ្ញុំ​មិនបាន​ប្រព្រឹត្ត​ ហើយ​នេះ​ គឺជា​ជន​ណាម្នាក់​ដែល​ធ្វើបា​បគាត់»។

លោក​គង់ អាទិត្យ ​អនុប្រធាន​សម្ព័ន្ធ​សហជីព​ស៊ីខៅឌូ ​បាន​ថ្លែងថា​ ការ​សម្រេច​របស់​តុលាការ​មិន​យុត្តិធម៌​ទេ​និង​ផ្ទុយ​ពីអ្វី​ដែល​សាក្សី​និង​មេធាវី​បាន​សាកសួរ​ព័ត៌មាន​និង​ភស្តុតាង​ទាំងអស់​នោះ។

«បើយើង​វិភាគ​ការប្រមូល​ភស្តុតាង​ និង​ហេតុផល​ជាលក្ខណៈ​វិទ្យាសាស្ត្រ ​លោក​សួស ចន្ថា ​អត់​មាន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រឿង​ជួញដូរ ​និង​ការ​ប្រើប្រាស់​គ្រឿងញៀន​ទេ។ យើង​សប្បាយ​ចិត្ត​ចំពោះ​ការ​ដោះលែង​ សួស ចន្ថា ​ក៏ប៉ុន្តែ​អ្វី​ដែល​តុលាការ​ចោទប្រកាន់​គាត់​ថា ​គាត់​ជាអ្នក​ចែកចាយ​គ្រឿងញៀន​យោង​តាម​ហេតុផល​នេះ ​គឺ​មិន​យុត្តិធម៌​ទេ»។

កង​រាជអាវុហត្ថ​ បាន​ឆែកឆេរ​រកឃើញ​គ្រឿងញៀន​ម្សៅ​ចំនួន​ប្រាំបួន​កញ្ចប់​តូចៗ​នៅ​ក្រោម​កែប​ម៉ូតូ​របស់​ លោក​ សួស ចន្ថា​ និង​បាន​ចោទប្រកាន់​លោក​អំពី​បទ​ចែកចាយ​គ្រឿងញៀន។

ក្នុង​តុលាការ​លោក​សួស ចន្ថា ​បាន​បដិសេធ​មិន​ទទួលស្គាល់​ភស្តុតាង​ម្សៅ​គ្រឿងញៀន​ទាំងអស់​នេះ​ទេ​ ហើយ​បាន​បដិសេធ​ការចោទ​ប្រកាន់​អំពី​ការ​ប្រើប្រាស់​គ្រឿងញៀន​ និង​ការចែកចាយ​គ្រឿងញៀន។

លោក​អ៊ំ សំអាត ​ប្រធាន​ផ្នែក​ស៊ើបអង្កេត​នៃ​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ ​បាន​ថ្លែងថា​លោក​សួស ចន្ថា ​មិនគួ​ត្រូវបាន​ផ្តន្ទាទោស​ចំពោះ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នេះ​ទេ​ពីព្រោះ​វា​មាន​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​តាំងពី​ពេល​ចាប់​ខ្លួន​គាត់។

«បើយើង​យោង​តាម​ភស្តុតាង​ យោងតាម​ចម្លើយ​សាក្សី ​និង​ជនរងគ្រោះ​ យើង​ថា​ លោក​សួស ចន្ថា ​នេះ ​ជា​មនុស្ស​ស្អាតស្អំ​ ដូច​ជា​មិនបាន​ប្រព្រឹត្ត​ដូច​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទេ។ យើង​សង្ស័យ​ថា​រឿង​នេះ​មាន​អ្វី​នៅ​ពី​ក្រោយ​ខ្នង​បង្កើត​ជា​ភាពមិន​ប្រក្រតី​ដែល​ជា​ការ​សោកស្តាយ ​ដែល​ធ្វើឱ្យ​លោក​សួស ចន្ថា ​ត្រូវបាន​ តុលាការ​ផ្តន្ទាទោស​ដប់ខែ​ និង​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ជាក់ស្តែង​ប្រាំពីរ​ខែ ​និង​ប្រាំថ្ងៃ​នេះ»។

លោក​ សួស ចន្ថា ​ត្រូវបាន​ដោះលែង​ចេញពី​ពន្ធនាគារ​ព្រៃស​នៅល្ងាច​ថ្ងៃសុក្រ​នេះ​ ដោយ​បញ្ជាក់​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖ «នៅ​ពេលនេះ​ ខ្ញុំ​មាន​អារម្មណ៍​រំភើប។​ ចំពោះ​សវនាការ​កាត់ទោស​ចំពោះ​រូបខ្ញុំ​ គឺ​ខ្ញុំ​មិន​ពេញចិត្ត​ទេ​ ពីព្រោះ​និយាយ​ឱ្យខ្លី ​ខ្ញុំ​អត់​សប្បាយ។ វា​មិនមែន​ជា​ទង្វើ​របស់​ខ្ញុំ​ទេ»។

មនុស្ស​ប្រមាណ​៥០នាក់​ពី​តំណាង​សហជីព ​និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​នានា​ព្រមទាំង​ក្រុម​គ្រួសារ​បាន​ទទួល​ស្វាគមន៍​លោក​សួស ចន្ថា ​ចេញពី​ពន្ធនាគារ​ព្រៃស។ បន្ទាប់ពី​ចេញ​ពី​ពន្ធនាគារ​ព្រៃស​ លោក សួស ចន្ថា ​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅកាន់​វត្ត​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​មួយ​នៅក្បែរ ​ដើម្បី​ស្រោច​ទឹក​រំដោះ​គ្រោះ៕

This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now

ស្រ្តី​ខ្មែរ​អាមេរិកាំង​ចេញផ្សាយ​សៀវភៅ​ម្ហូប​ខ្មែរ​ដើម្បី​រៃអង្គាស​ប្រាក់​កសាង​សាលា​រៀន

Posted: 24 Jun 2011 10:49 AM PDT

ពិត​មែន​តែ​ស្ថិតនៅ​ឆ្ងាយ​ពី​ប្រទេស​ជាតិ​យ៉ាងណា​ក៏​ដោយ​តែ​គំនិត​និង​មនោសញ្ចេតនា​នៅតែ​នឹក​អាឡោះ​អាល័យ​ស្រុក​កំណើត​របស់​ខ្លួន​ជានិច្ច។អ្នកស្រី ​ណារីន​ សេង​ ចេមសុន​ (Narin​ Seng ​Jameson​) ជនជាតិ​ខ្មែរ-អាមេរិកាំង​បាន​សរសេរ​សៀវភៅ​ម្ហូប​ខ្មែរ​មាន​ឈ្មោះ​ថា«​របៀប​ធ្វើ​ម្ហូប​ខ្មែរ» (Cooking​ the ​Cambodian​ Way)​ គោលបំណង​គឺ​ដើម្បី​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​​ពី​ការធ្វើ​ម្ហូប​ខ្មែរ​និង​យក​ប្រាក់​ដើម្បី​ជួយ​អង្គការ ​​Caring​ for ​Cambodia​ ជួយ​កសាង​សាលារៀន​សម្រាប់​សិស្ស​ខ្មែរ​នៅ​ខេត្ត​សៀមរាប។

ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​សៀវភៅ​នេះ​​បាន​ធ្វើ​ឡើង​កាលពី​ថ្ងៃ​ពុធ​​ទី​៨​​ខែ​មិថុនា​​​ដើម​ខែ​នេះ ​នៅ​​សមាគម​ ​Asia​ Society​ ក្នុង​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន។

អ្នកស្រី​ណារីន ​សេង​ ចេមសុន​ (Narin Seng​ Jameson) ​ជា​អ្នក​និពន្ធ​សៀវភៅ​បាន​ប្រាប់​ VOA ​សំឡេង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ថា​ អ្នកស្រី​បាន​ចំណាយ​ពេល​រាប់​សិប​ឆ្នាំដើម្បី​កត់​ត្រា​និង​សរសេរ​សៀវភៅ​នេះ។ អ្នកស្រី​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ ទោះបី​អ្នក​ស្រី​មាន​ស្វាមី​ជាអ្នក​ការទូត​ជាតិ​អាមេរិកាំង​ហើយ​អ្នកស្រី​និង​ស្វាមី​បានរស់​នៅ​ប្រ​ទេស​ជា​ច្រើន​ក៏ដោយ​ អ្នកស្រី ​តែងតែ​ធ្វើ​ម្ហូប​ខ្មែរ​ទទួល​ភ្ញៀវ​ដែល​ជា​មិត្តភក្តិ​របស់​គ្រួសារ​អ្នកស្រី​ជានិច្ច។

អ្នកស្រី​មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ទៀត​ថា​ក្នុង​សៀវភៅ​ម្ហូប​ខ្មែ​ររបស់​អ្នកស្រី​នោះ​ មាន​មុខ​ម្ហូប​ចំនួន​៨៤​មុខ​ហើយ​មុខម្ហូប​និមួយ​ៗ​មាន​រូបថត​ដែល​សរសេរ​រៀបរាប់​ពី​គ្រឿង​ផ្សំ​និង​ពីវិធី​ធ្វើ​ម្ហូប​ហើយ​ក៏​មាន​និយាយ​ពីវប្បធម៌​ខ្មែរ​និង​ទេសចរណ៍​ខ្មែរ​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​មួយ​ចំនួន​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ផងដែរ។

«ខ្ញុំ​ចូលចិត្ត​ម្ហូប​ណា​តាំង​បាយក្តាំង​ នាង​ឡាវ​ ណែម​ ចៀនចួន​ ប្រហុក​គ្រឿង​ សុទ្ធតែ​គ្រឿង​ខ្មែរ​សុទ្ធសាធ។ ហើយ​នៅក្នុង​សៀវភៅ​នោះ​ក៏​មាន​ម្ហូប​បារាំង​ខ្លះ​ដែរ​ពីព្រោះ​ខ្មែរ​យើង​ក៏​ចូលចិត្ត​ម្ហូប​បារាំង​ដែរ»។

លោក ​អាឌ្រាន ស្តូវឺ (Adrian ​Stover)​ ជា​អតីត​អ្នកធ្វើការ​ស្ម័គ្រចិត្ត​របស់​អង្គការ​ Peace ​Corps ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ពីឆ្នាំ​២០០៨​ដល់​ឆ្នាំ​២០១០​ ដែល​ជា​ទីកន្លែង​ដែល​លោក​ធ្វើ​ជា​គ្រូបង្រៀន​ភាសាអង់​គ្លេស​នៅក្នុង​ខេត្ត​សៀមរាប។

«ខ្ញុំ​ចូលចិត្ត​ម្ហូប​ខ្មែរ។ ម្ហូប​ដែល​ខ្ញុំ​ចូលចិត្ត​គឺ​ឡុកឡាក់​ជាមួយ​បាយ​និង​ពង​មាន់។ម្ហូប​នេះ​ឆ្ងាញ់​ណាស់»។

ប្រាក់​ដែល​បាន​មកពី​ការលក់​សៀវភៅ​នេះ​គឺ​ផ្តល់ទៅ​ឲ្យ​អង្គការ ​Caring ​for​ Cambodia ​ដែល​ជា​អង្គការ​មួយ​ជួយ​សិស្ស​ក្រីក្រ​នៅក្នុង​ខេត្ត​សៀមរាប។

លោកស្រី​ ជេមមី អាមេលីអូ (Jamie ​Amelio)​ ប្រធាន​អង្គការ​ Caring ​for ​Cambodia​ បាន​ប្រាប់​អ្នកចូល​រួម​ក្នុង​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​សៀវភៅ​ថា​ លោកស្រី​បាន​ជួប​នឹង​ក្មេងស្រី​តូច​ម្នាក់​​នៅ​​ខេត្ត​សៀមរាប​មក​សុំ​ប្រាក់​លោកស្រី​មួយ​ដុល្លារ។

«ខ្ញុំ​មើល​ក្មេង​ស្រី​តូច​នោះ​ នាង​មិនមែន​សុំ​ប្រាក់​ខ្ញុំ​មួយ​ដុល្លារ​ទេ​ តាមពិត​នាង​សុំ​ខ្ញុំ​ឲ្យជួយ​នាង។​ សម្លៀក​បំពាក់​របស់​នាង​រហែក​រយ៉េរយ៉ៃ​ មុខ​ក្រៀម​ក្រំ​ហើយ​សក់​កន្ទ្រើង»។

លោកស្រី​មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ទៀត​ថា​លោកស្រី​បាន​ទៅ​មើល​ថ្នាក់​រៀន​របស់​នាង​ ថ្នាក់​រៀន​នោះ​មាន​ស្ថានភាព​រញ៉េរញ៉ៃ ​សិស្ស​៤ ​ទៅ​៥​នាក់​អង្គុយ​លើ​កៅអី​មួយ។ ហើយ​ជួនកាល​គ្រូ​មក​បង្រៀន​ហើយ​ជួនកាល​មិន​មក​បង្រៀន​ទេ។

«ក្មេងស្រី​នោះ​បាន​ប្រាប់​ខ្ញុំ​ថា​ យើង​មាន​ខ្មៅដៃ​មួយ​ យើង​ត្រូវ​កាច់ចែក​គ្នា​សរសេរ។ ខ្ញុំ​ក៏​បាន​ឲ្យ​លុយ​ទៅ​នាង»។

លោកស្រី​បាន​វិល​ត្រឡប់​មកកាន់​ប្រទេស​​សឹង្ហបូរី​វិញ​ហើយ​បាន​និយាយ​ប្រាប់​មិត្តភក្តិ​របស់​លោកស្រី​ពី​ផែនការ​ជួយ​ក្មេង​ក្រីក្រ​ឲ្យ​បាន​ចូល​រៀន។​ ​បី បួន​ខែ​ក្រោយ​មក​ មិត្តភក្តិ​បាន​ផ្តល់​ជា​ខោអាវ ​ម៉ាស៊ីន​កំព្យូទ័រ​និង​ប្រាក់​សម្រាប់​អង្គការ​របស់​លោកស្រី។

សៀវភៅ​ «Cooking ​the ​Cambodia ​Way»​ លក់​បាន​ច្រើន​ជាង​ចំនួន​អ្នក​ចូល​រួម។

លោកស្រី​រស្មី ​ណូរីន ​ជនជាតិ​អាមេរិកាំង​ដើមកំណើត​ខ្មែរ ​រស់នៅ​តំបន់​រដ្ឋ​ធានី​វ៉ាស៊ីនតោន​ សព្វថ្ងៃ​នេះ​លោកស្រី​ជា​មន្រ្តី​នៅ​ក្រសួង​ការបរទេស​សហរដ្ឋ​អា​មេ​រិក​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​លោកស្រី​បាន​ទិញ​សៀវភៅ​នេះ​ជា​ច្រើន​ក្បាល​គោល​បំណង​គឺ​ដើម្បី​រៀន​ពី​វិធី​ធ្វើ​ម្ហូបខ្មែរ​ហើយ​ម៉្យាងទៀត​គឺ​ដើម្បី​ផ្តល់​ប្រាក់​ជួយ​កសាង​សាលា​រៀន​ផង។

«ខ្ញុំ​ធ្វើ​ម្ហូប​ខ្មែរ​បង្ហាញ​ពួកម៉ាក​ ពីព្រោះ​អត់មាន​ភោជនីយដ្ឋាន​លក់​ម្ហូប​ខ្មែរ​នៅ​វ៉ាស៊ីនតោន​ទេ​ ដូច្នេះ​ ខ្ញុំ​ចង់​ឲ្យ​គេ​ស្គាល់​ម្ហូប​ខ្មែរ​ ពីព្រោះ​មានតែ​ម្ហូប​ថៃ។ ថៃ​​មាន​ភោជនីយដ្ឋាន​ច្រើន​ណាស់​ អត់​មាន​ភោជនីយដ្ឋាន​ខ្មែរ​សោះ​ ដូច្នេះ​ចង់​ធ្វើ​ខ្មែរ​ឲ្យ​គេ​ស្គាល់។ ហើយ​ម្ហូប​ដែល​ខ្ញុំ​ធ្វើ​គឺ​ស្រួល​ៗ​ដូចជា​ឆាខ្ញី​ ជាដើម»។

អ្នកស្រី​ណារីន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ សៀវភៅ​ «Cooking ​the ​Cambodian Way»​ មាន​គ្រប់​នៅទីកន្លែង​ទាំងក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ហើយ​ឥឡូវនេះ​ក៏​មាន​លក់​នៅ​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិកផង​ដែរ។ អ្នកស្រី​មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ទៀត​ថា​សៀវភៅ

នេះ​បាន​បោះពុម្ភ​ចំនួន​១.៥០០​ក្បាល។ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​សៀវភៅ​នេះ​លក់​នៅ​បណ្ណាគារ​ និង​អាកាសយានដ្ឋាន​ជាដើម៕

This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now

ទីក្រុង​មូលដ្ឋាន​យោធា​ស្វាគមន៍​ការដក​កងទ័ព​

Posted: 24 Jun 2011 04:53 AM PDT

នៅ​ពេល​លោក​ប្រធានាធិបតី​អូបាម៉ា​ប្រកាស​អំពី​ផែនការ​របស់​លោក​ក្នុងការ​ចាប់ផ្តើម​ដក​កងទ័ព​ពី​ប្រទេស​អាហ្វហ្កានិស្ថាន​នោះ​ ផ្នែក​កងទ័ព​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​ស្វាគមន៍​ព័ត៌មាន​នេះ។​ តំបន់​ Watertown​នៅ​ញូយ៉ក​ស្ថិត​នៅ​ជិត​ Fort Drum​ដែល​ជា​មូលដ្ឋាន​របស់​កងពល​ធំ​ Mountain Division​ លេខ​១០​ របស់​កងទ័ព​អាមេរិក​ ដែល​តែងតែ​ចេញ​ទៅ​ច្បាំង​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​កន្លង​មក​នេះ។

ជញ្ជាំង​សាល​ American Legion Hall​ នៅ​ Watertown​ មាន​រូបថត​យុទ្ធជន​ យុទ្ធនារី​ដែល​បម្រើ​ជាតិ​អំឡុង​ពេល​សង្គ្រាម។​ អ្នក​ខ្លះ​ត្រូវ​ពលី​ជីវិត។

Phil Gary​ ធ្វើ​ទាហាន​ក្នុង​សង្គ្រាម​វៀតណាម។​ គាត់​គាំទ្រ​ផែនការ​របស់​លោក​ ប្រធានាធិបតី​អូបាម៉ា​ ក្នុងការ​ចាប់ផ្តើម​ដក​ទាហាន​ច្រើន​ពាន់​នាក់​ពី​អាហ្វហ្កានិស្ថាន​នៅ​ដំណាច់​ឆ្នាំ​នេះ។​ ពួកគេ​ភាគច្រើន​មក​ពី​កងពល​ធំ​ Mountain Division​ លេខ​១០​ នៅ​ Fort Drum។

<!--AV-->

«រាល់​ឆ្នាំ​ គ្មាន​ពេល​ណា​ដែល​គ្មាន​ជម្លោះ​ទេ​ ក្នុង​ពិភពលោក​នេះ។​ ខ្ញុំ​ជឿ​ថា​ គេ​តែងតែ​សុំ​ជំនួយ​តាម​រយៈ​អ.ស.ប.​ និង​ប្រទេស​ផ្សេង​ទៀត។​ ដូច្នេះ​ បើ​លោក​សួរ​យោបល់​ខ្ញុំ​ ខ្ញុំ​សូម​ជម្រាប​ថា​ ខ្ញុំ​យល់ស្រប​នឹង​ផែនការ​នេះ​ ព្រោះ​ខ្ញុំ​មាន​ជំនឿ​លើ​លោក​ប្រធានាធិបតី​ និង​ការដឹកនាំ​របស់​លោក»។

កាតព្វកិច្ច​បម្រើ​កងទ័ព​មិន​ចម្លែក​ទេ​នៅ​ Watertown​ ដែល​ជា​ទីក្រុង​ឧស្សាហកម្ម​តូច​មួយ​តាម​ដង​ទន្លេ​ Black River។​ នៅ​ទីនេះ​ទស្សនៈ​អភិរក្ស​មាន​ភាពខ្លាំងក្លា​និង​មាន​ប្រវត្តិ​បម្រើ​កងទ័ព។​ រូប​ចម្លាក់​នៅ​ទីធ្លា​ក្រុង​បង្ហាញ​អំពី​កិត្តិយស​ អំពី​ប្រទេស​ និង​អំពី​សង្គ្រាម​ក្នុង​អតីតកាល។

បន្ទុក​នេះ​ក្លាយជា​ទម្លាប់​សម្រាប់​ទាហាន​កងពល​ធំ​ Mountain​ Division ​លេខ​១០​ ដែល​ភាគច្រើន​រស់នៅ​ Watertown។​ ពួកគេ​ឋិត​ក្នុង​ចំណោម​អង្គភាព​ទៅ​អាហ្វហ្កានិស្ថាន​មុនគេ។​ ទាហាន​ខ្លះ​ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​៣​ដង​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​កន្លង​ទៅ​នេះ។

លោក​ Jeffrey Graham​ អភិបាល​ក្រុង​ Watertown​ ថ្លែង​ថា​ សង្គ្រាម​អាហ្វហ្កានិស្ថាន​និង​អ៊ីរ៉ាក់​ជា​បន្ទុក​ធ្ងន់ធ្ងរ​សម្រាប់​សហគមន៍​នេះ។

«ខ្ញុំ​គិត​ថា​ មិនមែន​ត្រឹមតែ​ពលរដ្ឋ​​ក្រុង​ Watertown​ ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​ទាហាន​ទេ​ ដែល​នឿយណាយ​នឹង​សង្គ្រាម​នេះ​ មនុស្ស​ភាគច្រើន​ក្នុង​ប្រទេស​នេះ​ ក៏​នឿយណាយ​នឹង​សង្គ្រាម​នេះ​ដែរ។​ គេ​ចង់​បញ្ចប់​គ្រោះថ្នាក់​ ការចំណាយ​ និង​ការ​បញ្ជូន​កងទ័ព»។

Michael Oquendo​, Adonis Frias Rodriquez​ និង Lewis Paulino​ ជា​ទាហាន​សកម្ម​នៅ​ Fort Drum​ ដែល​រស់នៅ​ក្នុង​សហគមន៍​ដ៏​តូច​ជិត​មូលដ្ឋាន​នេះ។​ ២​ខែ​មុន​ ពួកគេ​ត្រឡប់​មក​ពី​សមរភូមិ​រយៈពេល​មួយ​ឆ្នាំ​នៅ​អាហ្វហ្កានិស្ថាន។​ គេ​មាន​ទស្សនៈ​ផ្សេងៗ​គ្នា​អំពី​ការដក​កងទ័ព​ តែ​វា​មិនមែន​ជា​រឿង​ចម្លែក​ក្នុង​កងទ័ព​ទេ។​ Michael Oquendo​ ថ្លែង​ថា​ ការ​ដក​ទ័ព​ជា​ការ​យល់ខុស។

«បើ​យើង​ដកទ័ព​ក្នុង​ស្ថានភាព​នេះ​ ជា​រឿង​មិន​ល្អ​ទេ​ ពីព្រោះ​អាមេរិក​ធ្វើ​កិច្ចការ​បាន​ច្រើន​នៅ​ទីនោះ​ ដូចជា​កសាង​រចនាសម្ព័ន្ធ​គ្រប់​យ៉ាង​ក្នុង​ប្រទេស​ និង​បង្រួប​បង្រួម​ប្រទេស​នោះ»។

Lewis Paulino​ មិន​យល់ស្រប​ទេ។​ គាត់​ថា​ អាមេរិក​មាន​បញ្ហា​ក្នុង​ប្រទេស​ច្រើន​ណាស់។

«យើង​មាន​រឿង​នៅ​ទីនេះ​ច្រើន​ណាស់។​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នៅ​ទីនេះ​សំខាន់​ជាង​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រទេស​ដទៃ។​ នៅ​ទីនេះ​ យើង​មាន​កិច្ចការ​ច្រើន​ត្រូវ​ធ្វើ»។

ប៉ុន្តែ​ទាហាន​ក្មេងៗ​ទាំង​៣​នាក់​នេះ​និយាយ​ថា​ បើ​ប្រទេស​ជាតិ​ត្រូវការ​ គេ​នឹង​ទៅ​ម្តង​ទៀត។​ ពួកគេ​បន្ថែម​ទៀត​ថា​ ទាហាន​ត្រូវ​បម្រើ​ជាតិ​ប្រកប​ដោយ​កិត្តិយស៕

ប្រែសម្រួល​ដោយ​លី ម៉ូរីវ៉ាន់

This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now

Leave a Reply

If you have some guts to join or have any secret to share, you can get it published directly to this blog by using this address meaning once you send your article to this email, it will soon appear in this blog after verifying that it is not just spam!