VOA News: ព័ត៌មាន: “ព័ត៌មានអន្តរជាតិ៖ ៣០ វិច្ឆិកា” plus 2 more |
- ព័ត៌មានអន្តរជាតិ៖ ៣០ វិច្ឆិកា
- អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty អំពាវនាវឲ្យបញ្ឈប់ការបណ្តេញពលរដ្ឋកម្ពុជាចេញពីលំនៅដ្ឋានដោយការបង្ខំ
- តុលាការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបញ្ចប់ដោយការបើកសវនាការ
ព័ត៌មានអន្តរជាតិ៖ ៣០ វិច្ឆិកា Posted: 30 Nov 2011 03:58 AM PST ព័ត៌មានចុងក្រោយបំផុត៖ ភូមា/អាមេរិក៖ លោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសស.រ.អា និយាយថា មានក្តីសង្ឃឹមថា នឹងមានកំណែទម្រង់នៅប្រទេសភូមា ដែលនឹងនាំឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរក្នុងប្រទេសនេះ ដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ប្រជាជន។ អ៊ីរ៉ង់/អង់គ្លេស៖ ប្រទេសអង់គ្លេសនិយាយថា ខ្លួនកំពុងដកបុគ្គលិកស្ថានទូតពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ ក្រោយពីមានការរំលោភបំពានដោយមហាជនកាលពីថ្ងៃអង្គារលើបរិវេណស្ថានទូតអង់គ្លេសក្នុងទីក្រុងតេហេរ៉ង់ (Tehran)។ កូតឌីវ័រ៖ តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិបានចោទលោក Laurent Gbagbo អតីតប្រធានាធិបតីប្រទេសកូតឌីវ័រ(Ivory Coast) ពីបទឧក្រិដ្ឋចំនួន៤ករណីប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ទាក់ទងនឹងអំពើហិង្សា ក្រោយពីមានការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកាលពីឆ្នាំទៅ។ តួកគី៖ ប្រទេសតួកគីនិយាយថា ខ្លួនកំពុងរារាំងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់មេដឹកនាំប្រទេសស៊ីរី ហើយកំពុងចាត់វិធានការផ្សេងទៀត គាបសង្កត់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីឈប់ធ្វើការបង្ក្រាបដ៏គ្រោះថ្នាក់ទៅលើការបះបោរដោយប្រជាធិបតេយ្យដែលមានរយៈពេល៨ខែនោះ។ ប៉ាគីស្ថាន៖ លោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសស.រ.អា. និយាយថា លោកស្រីសោកស្តាយដែលប្រទេសប៉ាគីស្ថានដកខ្លួនចេញពីសន្និសីទអន្តរជាតិនៅសប្តាហ៍ក្រោយ ដែលពិភាក្សា អំពីប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន ប៉ុន្តែលោកស្រីសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលក្រុង Islamabad នឹងធ្វើសហប្រតិបត្តិការនៅពេលអនាគត។ សុខាភិបាលពិភពលោក៖ របាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិចេញនៅថ្ងៃពុធនេះ និយាយថា ពិភពលោកសម្រេចបានលទ្ធផលដ៏អស្ចារ្យក្នុងឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ និងមេរោគអេដស៍ ប៉ុន្តែរបាយការណ៍នេះក៏និយាយដែរថាពិភពលោកត្រូវធ្វើការប្រឹងប្រែងខ្លាំងជាងនេះទៀត ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរាលដាលមេរោគអេដស៍ក្នុងពិភពលោក។ ចិន៖ ប្រទេសចិននិយាយថា ខ្លួនមិនជំទាស់នឹងទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធរបស់ភូមាជាមួយលោកខាងលិចទេ តែទំនាក់ទំនងនេះមិនត្រូវប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ប្រទេសចិនទេ។ អេហ្ស៊ីប៖ ក្រុមមានឈ្មោះថា Muslim Brotherhood ដ៏មានឥទ្ធិពលនៅប្រទេសអេហ្ស៊ីបនិយាយថា ក្រុមខ្លួនកំពុងដឹកនាំការបោះឆ្នោតសភាដំណាក់កាលទីមួយ ហើយប្រឈមមុខនឹងឧត្តមសេនីយ៍យោធាក្នុងប្រទេសនេះ ដោយទាមទារឲ្យមានការដឹកនាំដោយជនស៊ីវិល។ កូរ៉េខាងជើង៖ កូរ៉េខាងជើងនិយាយថា ខ្លួនមានការជឿនលឿនក្នុងការចម្រាញ់អ៊ុយរ៉ានីញូមសម្រាប់ម៉ាស៊ីនរ៉េអាក់ទ័រនុយក្លែអ៊ែរ។ ការប្រកាសនេះនាំឲ្យមានកង្វល់ជាថ្មីថា គម្រោងដ៏មានការរិះគន់នេះអាចត្រូវកូរ៉េខាងជើងប្រើសម្រាប់ផលិតអាវុធបរិមាណូ។ សូម៉ាលី៖ មន្ត្រីសូម៉ាលីនិយាយថា អ្នកដាក់គ្រាប់បែកអត្តឃាតម្នាក់បានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិច៥នាក់នៅថ្ងៃពុធនេះ នៅក្រៅមូលដ្ឋានយោធានៅក្រុង Mogadishu នេះជាការវាយប្រហារចុងក្រោយនៃការវាយប្រហារដោយអំពើហិង្សាជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងរដ្ឋធានីនេះ។ <!--AV--> ព័ត៌មាននៅពេលមុននេះ៖ <!--IMAGE-RIGHT--> វៀតណាម៖ តុលាការឧទ្ធរណ៍វៀតណាមបានបន្ធូបន្ថយទោសពាក់កណ្តាលដល់អ្នកបញ្ចេញទស្សនៈតាមអ៊ីនធឺណិតជាតិបារាំងដើមកំណើតវៀតណាមម្នាក់។ លោក Pham Minh Hoang បានត្រូវចាប់ខ្លួនកាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១០ហើយបានកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន៣ឆ្នាំពីបទវិទ្ធង្សនា។ ថៃ៖ សហភាពអឺរ៉ុបបានប្រាប់ឲ្យដឹងថា ខ្លួនមានការព្រួយកង្វល់យ៉ាងខ្លាំងអំពីតុលាការថៃដែលបានកាត់ឲ្យជាប់ទោសហើយនឹងដាក់គុករយៈពេល២០ឆ្នាំកាលពីសប្តាហ៍មុនដល់ជនជាតិថៃអាយុ៦១ឆ្នាំម្នាក់ដែលរងការចោទប្រកាន់ពីការបញ្ជូនសារតាមទូរស័ព្ទដែលពួកអាជ្ញាធរនិយាយថា បានប្រមាថមើលងាយរាជាធិបតេយ្យថៃ។ អ៊ីរ៉ង់៖ ពួកបាតុករជាតិអ៊ីរ៉ង់បានវាយសង្គ្រប់អាគារការទូត២របស់អង់គ្លេសក្នុងរដ្ឋធានីតេរ៉ង់ ក្នុងការឆ្លើយតបការដាក់ទ័ណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចថ្មីរបស់អង់គ្លេសប្រឆាំងនឹងអ៊ីរ៉ង់។ ការដាក់ទ័ណ្ឌកម្មបានត្រូវធ្វើឡើងលើការសង្ស័យកម្មវិធីអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ីរ៉ង់។ អាហ្វហ្គានីស្ថាន៖ ប្រធានាធិបតីអាហ្គានីស្ថានហាមីដ កាហ្សៃ ជំរុញឲ្យប៉ាគីស្ថានផ្លាស់ប្តូរចិត្តគំនិតរបស់ខ្លួនអំពីការធ្វើពហិការសន្និសីទអន្តរជាតិនាពេលខាងមុខស្តីពីអនាគតរបស់ប្រទេសលោក។ អាហ្វហ្គានីស្ថាន៖ មេបញ្ជាការកំពូលរបស់អង្គការអូតង់នៅអាហ្គានីស្ថានបានបញ្ជាឲ្យកងទ័ពរាប់ម៉ឺននាក់ត្រូវមានការអត់ធ្មត់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខទៀតដើម្បីបញ្ចៀសកុំឲ្យមានការខូតខាតជនស៊ីវិលក្នុងអំឡុងពេលនៃកិច្ចប្រតិបត្តិការណ៍ប្រឆាំងពួកបះបោរ។ ស៊ីរី៖ ប្រាប់ឲ្យដឹងថាខ្លួនកំពុងពិចារណាពីរបៀបដោះស្រាយនៃការដាក់ទ័ណ្ឌកម្មដែលធ្វើឡើងដោយសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់។ បែលហ្ស៊ិក៖ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុអឺរ៉ុបបានជួបគ្នាក្នុងទីក្រុងព្រុចសែលកាលពីថ្ងៃអង្គារ ក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែមួយទៀតដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិបំណុលរបស់ទ្វីបនោះនិងជួយសង្គ្រោះប្រាក់យូរ៉ូ ដែលជារូបិយប័ណ្ណរួមរបស់ប្លុកនោះ។ កូរ៉េខាងត្បូង៖ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ហ៊ីលឡារី គ្លីនតុន បាន ទៅដល់កូរ៉េខាងត្បូង បន្ទាប់ពីទស្សនៈកិច្ចលើកទីមួយដោយរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកទៅកាន់ភូមាក្នុងរយៈពេល៥០ឆ្នាំនេះ។ ស៊ែប៖ ប្រធានាធិបតីស៊ែប Boris Tadic កំពុងអំពាវនាវដល់ជានជាតិស៊ែបឲ្យបោះបង់ចោលការរាំងខ្ទប់ផ្លូវនានាក្នុងប្រទេសកូសាវ៉ូភាគខាងជើងដោយនិយាយថាវាកំពុងធ្វើឲ្យខូចខាតដល់ការស្វះស្វែងរបស់ប្រទេសនោះធ្វើជាសមាជិករបស់សហភាពអឺរ៉ុប។ អ៊ីរ៉ាក់៖ លោកអនុប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក Joe Biden បានអញ្ជើញទៅដល់ប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ ដែលជាដំណើរបំពេញទស្សនៈកិច្ចមិនប្រកាសឲ្យដឹងជាមុន។ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
Posted: 29 Nov 2011 10:57 PM PST អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty International បានអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកាលពីសប្តាហ៍មុនឲ្យបញ្ឈប់ការបណ្តេញចេញពីលំនៅដ្ឋានដោយការបង្ខិតបង្ខំដែលកំពុងប៉ះពាល់ដល់មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ និងជាបញ្ហាមួយដែលមិនបានបង្ហាញនូវសញ្ញាស្រាកស្រានឡើយ។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty ប្រាប់ឲ្យដឹងទៀតថា ស្រ្តី កំពុងចេញមុខកាន់តែច្រើនឡើងក្រោកឈរប្រឆាំងដើម្បីទាមទារសិទ្ធិដីធ្លី។ របាយការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty ប្រាប់ឲ្យដឹងពីរឿងរ៉ាវរបស់ស្រ្តី៥នាក់មកពីទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាដែលត្រូវបានរងផលប៉ះពាល់ដោយសារការបណ្តេញចេញពីផ្ទះសម្បែងដោយបង្ខិតបង្ខំ។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស ប្រាប់ឲ្យដឹងទៀតថារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកំពុងមិនអើពើពីកាតព្វកិច្ចអន្តរជាតិរបស់ខ្លួនដោយការអនុវត្តការបណ្តេញចេញពីផ្ទះសម្បែងដោយបង្ខំ។ ហើយ អង្គការប្រាប់ឲ្យដឹងទៀតថារដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញប្រថុយនឹងការខូចដល់សមិទ្ធិផលដែលខ្លួនបានខំប្រឹងប្រែងធ្វើក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំដើម្បីកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។ លោកស្រី ដុនណា ហ្កេស (Donna Guest) ជានាយករងទទួលបន្ទុកតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty International បានបញ្ជាក់ថា៖ «អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty International បានអំពាវនាវអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំហើយឲ្យបញ្ចប់ការបណ្តេញចេញពីលំនៅដ្ឋានដោយបង្ខំ។ យើងបានប្រមូលចងក្រងឯកសារយ៉ាងច្រើនហើយជាការពិតអង្គការសង្គមស៊ីវិលដ៏សកម្មក៏បានប្រមូលចងក្រងឯកសារហើយបានរាយការណ៍ពីការអនុវត្តនេះដែលជាការខុសច្បាប់នៅក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិ»។ លោកស្រី Guest មានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty ចង់ផ្តោតលើស្រ្តីហើយនឹងប្រាប់រឿងរ៉ាវរបស់ពួកគេក្នុងនាមជាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សជាមាតានិងជាភរិយា។ «ការណ៍នេះបង្ហាញពីមុខមាត់មនុស្សដែលត្រូវគេបណ្តេញចេញ មនុស្សទាំងអស់នោះ មិនមែនគ្រាន់តែជាស្ថិតិទេ មនុស្សទាំងនោះ មានជីវិតពិត។ មនុស្សទាំងអស់នោះ មានផលវិបាកដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ពួកគេខ្លះបានបាត់បង់់ផ្ទះសម្បែង ទ្រព្យសម្បត្តិទាំងអស់របស់ពួកគេ គ្រួសារបានត្រូវបែកបាក់គ្នា។ ដោយហេតុដូច្នេះហើយ យើងស្ថិតនៅទីនេះសព្វថ្ងៃនេះដើម្បីបង្ហាញពីការណ៍ពិតរបស់មនុស្សទាំងនេះ»។ ពេលចាប់ផ្តើមផ្សាយសេចក្តីរាយការណ៍ លោកស្រី Guest បានត្រូវអមដោយស្រ្តីកម្ពុជា៣នាក់ដែលបានរងផលប៉ះពាល់ដោយសារការបណ្តេញចេញពីផ្ទះសម្បែង។ អ្នកស្រី ហុង ម៉ៃ ជាស្រ្តីម្នាក់ក្នុងចំណោមស្រ្តីទាំង៣នាក់ដែលត្រូវបានបណ្តេញចេញពីផ្ទះរបស់អ្នកស្រីក្នុងតំបន់ភាគពាយ័ព្យនៃប្រទេសកម្ពុជាកាលពី២ឆ្នាំមុនដើម្បីយកដីសម្បទានដាំអំពៅសម្រាប់ធ្វើស្ករប្រគល់ទៅឲ្យសមាជិកព្រឹទ្ធសភាខាងគណបក្សកំពុងកាន់អំណាច។ អ្នកស្រី និយាយថាពួករដ្ឋអំណាចប្រដាប់ទៅដោយអាវុធបានបំផ្លាញផ្ទះរបស់អ្នកស្រីនិងទ្រព្យសម្បត្តិទាំងអស់របស់អ្នកស្រីនៅពេលដែលពួកគេបានដុតបំផ្លាញភូមិរបស់អ្នកស្រីហើយបានបង្ខំឲ្យចេញពីលំនៅដ្ឋាន។ អ្នកស្រី ហុង ម៉ៃ មានផ្ទៃពោះ៥ខែ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកស្រីបានធ្វើដំណើរមកកាន់រាជធានីប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមកដើម្បីស្វះស្វែងរកការជួយពីនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន សែន អ្នកស្រី បានត្រូវគេចោទប្រកាន់ពីការរំលោភច្បាប់ស្តីពីព្រៃឈើហើយបានចាប់អ្នកស្រីដាក់ពន្ធនាគារ។ ប្រាំបីខែក្រោយមក អ្នកស្រីបានត្រូវគេដោះលែងបន្ទាប់ពីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដើម្បីដកពាក្យបណ្តឹងរបស់គាត់ដែលអ្នកស្រីបានប្តឹងអំពីដីរបស់គាត់។ អ្នកស្រី ហុង ម៉ៃ មិនបានជួបប្តីរបស់គាត់ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ហើយអ្នកស្រីនិងកូន៥នាក់របស់គាត់បានក្លាយទៅជាជនទុគ៌ត។ អ្នកស្រីចង់ឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់ទំនិញនៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុបធ្វើពហិកាកុំទិញស្កររបស់កម្ពុជា អ្នកស្រីនិយាយថា ស្ករនោះកើតចេញពីដី ជីវិតនិងឈាមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលបានត្រូវគេបណ្តេញចេញពីដីរបស់ខ្លួន។ លោកស្រី Guest មានប្រសាសន៍បន្តទៀតថាអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty មិនប្រកាន់យកគោលជំហរលើបញ្ហានានាដូចជាការដាក់ទណ្ឌកម្មទេ ប៉ុន្តែអង្គការនេះ បានប្រកាន់ជំហររឹងមាំថាព្រឹត្តិការណ៍នេះ មិនគួរធ្វើឲ្យខូចប្រយោជន៍សិទ្ធិមនុស្សទេ។ ហើយក្នុងនាមជាអង្គការមួយដែលមានទីតាំងនៅអឺរ៉ុប បុគ្គលិករបស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty នឹងបន្តជួបជាមួយសមាជិកសភានៅក្នុងទីក្រុង Brussels និងប្រទេសដទៃទៀតនៅអឺរ៉ុប។ «យើងនឹងស្នើសុំឲ្យសមាជិករបស់យើងនៅក្នុងប្រទេសនានានៅអឺរ៉ុប ដែលមានសកម្មភាពយ៉ាងខ្លាំងលើបញ្ហានេះ ធ្វើការអំពាវនាវដល់សមាជិកសភារបស់ពួកគេ ហើយក៏បង្កើនការយល់ដឹងពីបញ្ហានេះដែរ។ ខ្ញុំគិតពីផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្រ្តតស៊ូមតិគាំទ្រ ត្រូវតែបង្កើនការយល់ដឹង ធ្វើដូច្នេះ មនុស្សយល់ដឹងពីអ្វីដែលកំពុងកើតមានឡើង។ មនុស្សជាច្រើន មិនយល់ដឹងពីអ្វីដែលកំពុងកើតមានឡើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេហើយរបាយការណ៍នៅថ្ងៃនេះ ជាការប៉ុនប៉ងមួយដើម្បីធ្វើឲ្យបញ្ហានេះផុសចេញឡើង ធ្វើឲ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ពីអន្តរជាតិរួមមានបណ្តាប្រទេសនៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុបផង»។ ការផ្តោតការចាប់អារម្មណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty លើស្រ្តីនិងសិទ្ធិដីធ្លី បានត្រូវគូសបញ្ជាក់នៅពេលដែលសកម្មជនសិទ្ធិដីធ្លីដ៏សំខាន់ម្នាក់នៅទីតាំងដ៏ធំមួយនៃការបណ្តេញចេញពីលំនៅដ្ឋានបឹងកក់កណ្តាលទីក្រុងភ្នំពេញបានធ្វើអត្តឃាតនៅសប្តាហ៍នេះ។ អ្នកស្រី ជា ដារ៉ា មានកូន២នាក់ បានលោតពីលើស្ពានកាលពីថ្ងៃអង្គារបន្ទាប់ពីគ្រួសាររបស់អ្នកស្រីបានត្រូវគេបដិសេធពុំផ្តល់ដីឲ្យនៅមាត់បឹងនោះបន្ទាប់ពីការប្រយុទ្ធអស់រយៈពេល៥ឆ្នាំ។ នៅឯពិធីផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Amnesty ពួកសកម្មជនជាសហការីរបស់អ្នកស្រី ជា ដារ៉ា បានស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ពណ៌ខ្មៅដើម្បីកាន់ទុក្ខអ្នកស្រី៕ ប្រែសម្រួលដោយ ជឹង ប៉ូជីន This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
តុលាការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបញ្ចប់ដោយការបើកសវនាការ Posted: 29 Nov 2011 07:31 PM PST តុលាការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានបញ្ចប់ការបើកសវនាការរបស់ខ្លួននៅសប្តាហ៍មុន។ ព្រះរាជអាជ្ញាបានលាតត្រដាងរឿងក្តីប្រឆាំងបុគ្គល៣រូបដែលរងការចោទប្រកាន់ពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមនិងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តឡើងនៅខណៈពេលដែលពួកគេមានតួនាទីជាមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងចលនានោះ។ ក្រុមព្រះរាជអាជ្ញាបានចំណាយពេល១ថ្ងៃកន្លះដើម្បីផ្តល់អំណះអំណាងចោទប្រកាន់ប្រឆាំងមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនៅតុលាការ។ លោក Andrew Cayley សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិបាននិយាយថាមេដឹកនាំបក្សកុម្មុយនិស្តកម្ពុជាឬCPK ជឿជាក់ថាពួកគេ បានរកឃើញការសម្ងាត់ក្នុងការធ្វើបដិវត្តន៍កុម្មុយនិស្តប្រកបដោយជោគជ័យ ជាសេចក្តីសម្រេចចិត្តមួយដែលបដិវត្តន៍ផ្សេងៗទៀតមិនអាចធ្វើបាន។ «ជនជាប់ចោទ បានជឿជាក់ថា បដិវត្តន៍កុម្មុយនិស្តមុនៗ បានបរាជ័យពីព្រោះតែ សត្រូវវណ្ណៈ បានជ្រៀតជ្រែកចូលហើយធ្វើឲ្យអំពើពុកដល់បដិវត្តន៍ទាំងនោះ។ សេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលជនចុងចោទ បានចាប់យកគឺលុបបំបាត់ចោលសត្រូវវណ្ណៈរបស់គេទាំងអស់។ » លោក Cayley បានបន្តពន្យល់ថាតើនរណាជាសត្រូវ ហើយនឹងពីរបៀបសម្លាប់រង្គាលដែលបានកើតមានឡើងនៅពេលនោះ។ «តុលាការជាទីគោរព តាមពិតគឺថា មនុស្សដែលពួកចុងចោទចាត់ទុកជាសត្រូវរបស់បក្សកុម្មុយនិស្តគឺជាក្រុមដែលមានចំនួនកាន់តែច្រើននិងរីកធំឡើងៗជានិច្ច។» ប៉ុន្មានថ្ងៃភ្លាមៗបន្ទាប់ពីជ័យជម្នះរបស់ខ្មែក្រហមក្នុងឆ្នាំ១៩៧៥ សត្រូវគឺជនណាដែលមានការទាក់ទិនជាមួយរបបលោក លន់ ណុលដែលបានទទួលបរាជ័យ ដូចជានិស្សិត គ្រូបង្រៀន វេជ្ជបណ្ឌិតនិងមេធាវី ហើយនឹងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់ទីក្រុង។ នៅពេលដែលចលនានោះ បានត្រូវបណ្តេញចេញពីអំណាចក្នុងឆ្នាំ១៩៧៩ ជំងឺគិតផ្តេសផ្តាសរបស់គេមានន័យថាគេ ឃើញសត្រូវទាំងនោះនៅគ្រប់ទីកន្លែង ហើយជាពិសេសទៀត នៅក្នុងជួររបបរបស់ខ្លួនគេផ្ទាល់។ ក្នុងដំណើរការនេះ ពួកខ្មែរក្រហម បានកំចាត់សមាជិកយ៉ាងច្រើនដែលជាមនុស្សរបស់ខ្លួនគេផ្ទាល់ដែរ។ «ហើយនៅពេលដែលរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ បានរីកចម្រើនហើយពួកមេដឹកនាំមានជំងឺគិតផ្តេសផ្តាសនៃបក្សកុម្មុយនិស្តកម្ពុជាបានធ្វើឲ្យខ្លួនគេជឿជាក់ថា ការបរាជ័យរបស់ខ្លួន បណ្តាលមកពី CIA, KGB ឬភ្នាក់ងារវៀតណាម ការផ្តោតការប្រមាញ់សត្រូវរបស់ពួកគេបានប្តូរពីសត្រូវវណ្ណៈទៅជាសត្រូវស៊ីរូងផ្ទៃក្នុងដែលបានជ្រៀតជ្រែកនៅក្នុងជួរបក្ស។» ចំពោះផ្នែករបស់ពួកគេដែលចុងចោទហើយនឹងមេធាវីរបស់ពួកគេបានពណ៌នាការលើកឡើងរបស់ក្រុមព្រះរាជអាជ្ញាថាជាការមិនពិត ជារឿងប្រឌិតទាំងស្រុង ហើយដូចជារឿងប្រលោមលោករបស់ Alexandre Dumas ដែលជាអ្នកសរសេររឿង The Three Musketeers ឬ ខ្មាន់កាំភ្លើងទាំងបី។ នួន ជា អាយុ៨៥ ឆ្នាំដែលបានអានរយៈពេល៩០នាទីដោយការស្វាហាប់ បង្ហាញថាហេតុអ្វី បានជាគាត់ត្រូវគេចាត់ទុកជាប្រធានមនោគមវិជ្ជារបស់ចលនានោះ បានរិះគន់យ៉ាងវែងខ្លាំងៗប្រឆាំងនឹងវៀតណាមដែលជាសត្រូវដ៏យូរអង្វែងរបស់ខ្មែរក្រហម។ នួន ជា បានប្រាប់តុលាការថាប្រទេសជិតខាងភាគខាងកើតរបស់កម្ពុជា មានផែនជាយូរយាណាស់មកហើយប្រឆាំងប្រទេសរបស់គាត់ ហើយមានបំណងប្រាថ្នាបំបាត់ប្រជាជនកម្ពុជា។ នួន ជា និយាយថា គាត់ចូលរួមបដិវត្តន៍ដើម្បីការពារប្រទេសកម្ពុជា។ មនោសញ្ចេតនាស្នេហាជាតិនិយម បានត្រូវទទួលយកដោយអតីតប្រមុខរដ្ឋខៀវ សំផនដែរ។ លោកបានប្រាប់ក្រុមព្រះរាជអាជ្ញាថាលោកបានចាប់អារម្មណ៍លទ្ធិកុម្មុយនិស្តនៅខណៈពេលដែលគាត់សិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតសេដ្ឋកិច្ចនៅទីក្រុងប៉ារីស។ «ថ្ងៃនេះ អស់លោកអ្នក មើលឃើញបញ្ហានេះថាជារឿងកំប្លែងមួយ។ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្ញុំគួរតែរំលឹកអស់លោកអ្នកថានៅពេលនោះលទ្ធិកុម្មុយនិស្តជាចលនាមួយដែលផ្តល់សេចក្តីសង្ឃឹមដល់យុវជនរាប់លាននាក់នៅជុំវិញពិភពលោក។ អ្វីដែលខ្ញុំចង់បានពិតប្រាកដគឺបទពិសោធន៍ដ៏ល្អបំផុតសម្រាប់ប្រទេសរបស់ខ្ញុំ។» លោក ខៀវ សំផន ក៏និយាយដែរអំពីយុទ្ធនាការទម្លាក់គ្រាប់បែកដ៏សម្បើមដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើដោយខុសច្បាប់មកលើប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ១៩៦៩។ ការទម្លាក់គ្រាប់បែកបានត្រូវគេយល់ជាទូទៅថាបានជំរុញឲ្យមានការគាំទ្រដល់ពួកខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែ បញ្ហានេះ បានស្ថិតនៅក្រៅរយៈពេលកំណត់ដែលពួកអ្នកនយោបាយបានកម្រិតសម្រាប់តុលាការ។ «តើអស់លោក អាចនឹកស្រមៃពីអ្វីដែលប្រទេសរបស់ខ្ញុំ បានប្រឈមមុខបន្ទាប់ពីការសម្លាប់បង្ហូរឈាមបែបនោះ? ទោះបី អស់លោកអ្នក ចូលចិត្តឬមិនចូលចិត្តវាក៏ដោយ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាភាគច្រើន បានផ្តល់ការគាំទ្ររបស់គេដល់យើងដើម្បីប្រឆាំងនឹងរបបលោកលន់ ណុល។» អតីតរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេស អៀង សារី បាននិយាយត្រួសៗតវ៉ាថាតុលាការ មិនបានពិចារណាពីការលើកលែងទោសពីព្រះមហាក្សត្រដល់លោកដែលបានធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ១៩៩៦ដើម្បីឲ្យគាត់ហើយនឹងពួកអ្នកគាំទ្ររាប់ពាន់ទៀតរបស់គាត់ចុះចូលជាមួយរដ្ឋាភិបាល។ មេដឹកនាំទាំង៣ ត្រូវរងការចោទប្រកាន់ពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមហើយនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ដែលបានដាក់បញ្ចូលក្នុងបញ្ជីគឺ ឧក្រិដ្ឋកម្មនៃការសម្លាប់ វិនាសកម្ម ការធ្វើជាទាសភាព ការដាក់គុក ការធ្វើទារុណកម្ម ការប្រហារជីវិតហើយនឹងការធ្វើមនុស្សឃាតដោយចេតនា។ ក្នុងសារៈសំខាន់មួយទៀត ពួកគេ ត្រូវកាត់ទោសពីការធ្វើឲ្យមាននយោបាយដែលបាននាំឲ្យមានការស្លាប់ប្រជាពលរដ្ឋប្រហែល២លាននាក់នៅចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៥និងឆ្នាំ១៩៧៩។ ពួកគេ បានច្រានចោលការចោទប្រកាន់ទាំងអស់។ ការឆ្លើយតបពីប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាដែលមើលដំណើរការកាត់ទោសមានភាពផ្សេងៗគ្នាចាប់តាំងពីការមានសមានចិត្តដល់ជនចុងចោទចាស់ជរារហូតដល់ការខឹងសម្បារថាពួកគេបានបន្តបដិសេធការទទួលខុសត្រូវចំពោះអ្វីដែលបានកើតមានឡើងនៅក្នុងរបបរបស់ពួកគេ។ លោកស្រី Clair Duffy អ្នកសង្កេតការណ៍តុលាការដែលឃ្លាំមើលដំណើរការកាត់ទោសសម្រាប់អង្គការការផ្តួចផ្តើមយុត្តិធម៌សង្គមបើកចំហរ (Open Society Justice Initiative) និយាយថាភាគីដើមចោទហើយនឹងភាគីចុងចោទបានធ្វើការងារបានយ៉ាងល្អ។ ហើយនៅខណៈនោះដែរ នួន ជា និង អៀង សារី ខកខានមិនបានឆ្លើយតបការចោទប្រកាន់ដ៏សំខាន់ប្រឆាំងនឹងពួកគេទេ លោក ខៀវ សំផន បានឆ្លើយតបដល់ការចោទប្រកាន់របស់ក្រុមព្រះរាជអាជ្ញា ហើយបានវាយប្រហារភស្តុតាងខ្លះៗ។ លោកស្រី Duffy និយាយទៀតថារយៈពេលមួយសប្តាហ៍បានធ្វើឲ្យឃើញល្បិចកលដែលក្រុមចុងចោទនឹងឆ្លើយការពារខ្លួន។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់នួន ជា បានផ្តោតលើទិដ្ឋភាពនយោបាយទូលំទូលាយនៅពេលនោះ ហើយនឹងទំនាក់ទំនងដ៏ល្វីងជូរចត់រវាងបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាមនិងកម្ពុជា។ «ចំពោះលោក ខៀវ សំផនគោលជំហររបស់គាត់គឺថា ទោះបី ខ្ញុំស្ថិតក្នុងតួនាទីនេះក៏ដោយ ខ្ញុំ មិនមែនជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ទេ ខ្ញុំមិនមែនជាអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចសំខាន់ៗទេ មានភាពចលាចលនៅក្នុងប្រទេសនៅពេលនោះហើយ យើង មិនបានត្រួតត្រាបញ្ហានោះទេ។» ការកាត់ទោសរបស់មេដឹកនាំទាំង៣បានត្រូវចែកជាការកាត់ទោសតូចៗមួយចំនួន ហើយនៅសប្តាហ៍នេះ បានឃើញការចាប់ផ្តើមការកាត់ទោសលើកទីមួយនៃការកាត់ទោសតូចៗទាំងនោះ។ ការកាត់ទោសភាគច្រើន នឹងពិនិត្យមើលការចោទប្រកាន់ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិនៅក្នុងបរិបទនៃការផ្លាស់ទីលំនៅដោយការបង្ខំរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្វើឡើងដោយខ្មែរក្រហម។ ការចោទប្រកាន់នេះ និយាយយោងដល់ព្រឹត្តិការណ៍២ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៥ នៅពេលដែលកងទ័ពរបស់ប៉ុល ពតបានត្រួតត្រាប្រទេសកម្ពុជាហើយបានជម្លៀសមនុស្សដោយការបង្ខំចេញពីទីក្រុងនិងទីប្រជុំជនទាំងអស់។ នៅពេលបន្ទាប់មកទៀតនៅក្នុងឆ្នាំនោះ ពួកគេបានបង្ខំប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងច្រើនឲ្យទៅរស់នៅក្នុងជំរំការងារនៅទូទាំងប្រទេស។ ក្រុមព្រះរាជអាជ្ញានិយាយថា មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់បានស្លាប់ក្នុងអំឡុងពេលនៃផ្លាស់ប្តូរទីកន្លែងទាំងនេះដែលបានក្លាយទៅជាបទពិសោធន៍ដ៏គួរឲ្យរន្ធត់ទីមួយនៃបទពិសោធន៍ដ៏គួរឲ្យរន្ធត់ខ្លះ។ ក្នុងការថ្លែងបើកសុន្ទរកថារបស់លោក លោក Cayley បានដាក់ចំនួនមនុស្សស្លាប់ពេលនោះថា៖ មានប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាម្នាក់ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា៤នាក់បានស្លាប់ លោក មានប្រសាសន៍ថា៖ «ការបាត់បង់ជីវិតដែលមិនកើតមាននៅប្រទេសជាតិណាមួយទេចាប់តាំងការសម្លាប់បុរសពេញវ័យហើយនឹងការយកស្រ្តីនិងកុមារធ្វើជាទាសករនៅលើកោះ Milos របស់រដ្ឋ Athenian កាលពី២ពាន់៤រយឆ្នាំមុន។ នៅពេលដែលត្រូវបានវិនិច្ឆ័យពីលក្ខខណ្ឌនៃចំនួនប្រជាពលរដ្ឋរបស់ជាតិមួយដែលបានស្លាប់ឬត្រូវធ្វើឃាត ទំហំនៃមហន្តរាយខាងមនុស្សជាតិដែលបានធ្វើឡើងដោយចុងចោទទាំងនេះនៅក្នុងប្រទេសនេះ មិនមានអ្វីប្រៀបធៀបបាននៅក្នុងសម័យទំនើបនេះ។» តុលាការមានគម្រោងចាប់ផ្តើមសវនាពិនិត្យមើលលើភស្តុតាងដាក់បន្ទុកនៅថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ៕ ប្រែសម្រួលដោយ ជឹង ប៉ូជីន This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
You are subscribed to email updates from VOA News: ព័ត៌មាន To stop receiving these emails, you may unsubscribe now. | Email delivery powered by Google |
Google Inc., 20 West Kinzie, Chicago IL USA 60610 |