VOA News: ព័ត៌មាន: “រដ្ឋសភាអនុម័តច្បាប់គ្រប់គ្រងគ្រឿងញៀនដោយគ្មានការដេញដោលមតិ” plus 2 more |
- រដ្ឋសភាអនុម័តច្បាប់គ្រប់គ្រងគ្រឿងញៀនដោយគ្មានការដេញដោលមតិ
- រដ្ឋសភាកម្ពុជាអនុម័តថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១២ ទោះបីគណបក្សប្រឆាំងធ្វើពហិការ
- នាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនព្រលះវីអូអេ និងអាស៊ីសេរី
រដ្ឋសភាអនុម័តច្បាប់គ្រប់គ្រងគ្រឿងញៀនដោយគ្មានការដេញដោលមតិ Posted: 26 Nov 2011 07:36 AM PST នៅថ្ងៃសុក្រនេះ រដ្ឋសភាបានអនុម័តច្បាប់សំខាន់ថ្មីមួយសម្រាប់គ្រប់គ្រងគ្រឿងញៀន នៅកម្ពុជាដោយគ្មានការពិភាក្សាខណៈ ដែលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងបានធ្វើពហិការសម័យប្រជុំសភានេះ។ ការអនុម័តច្បាប់គ្រឿងញៀននេះបានធ្វើឡើងស្របពេលដែលតុលាការខេត្តបន្ទាយមានជ័យកំពុងកាត់ទោសលោកមឹក ដារ៉ា អតីតមន្ត្រីគ្រឿងញៀនជាន់ខ្ពស់អំពីបទចោទប្រកាន់ចំនួន៣៨ករណីពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយ និងការជួញដូរគ្រឿងញៀននៅចន្លោះឆ្នាំ២០០៧ និងឆ្នាំ២០១១ ដែលអាចប្រឈមនឹងការជាប់ពន្ធនាគារមួយជីវិត។ ច្បាប់គ្រឿងញៀននេះមានចំនួន១២៥មាត្រា និងមានគោលដៅប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបទល្មើសគ្រឿងញៀនឱ្យមានប្រសិទ្ធិភាពខ្ពស់ និងរួមចំណែកការពារសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ សន្តិសុខសុវត្ថិភាពសង្គម និងលើកកម្ពស់សុខមាលភាពប្រជាពលរដ្ឋ ព្រមទាំងជំរុញឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់សកម្មក្នុងចំណោមភ្នាក់ងារអនុវត្តន៍ច្បាប់ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធរបស់រដ្ឋមួយៗក្នុងការបង្ការ ទប់ស្កាត់ ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការចរាចរណ៍គ្រឿងញៀនធ្លងដែនតាមរយៈការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មាន និងបទពិសោធន៍ពីគ្នាទៅវិញទៅមក។ លោក កែ គឹមយ៉ាន ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានថ្លែងនៅក្នុងសម័យប្រជុំសភាថា ការអនុម័តច្បាប់នេះគឺជាកាយវិការប្រកបដោយស្មារតី និងឆន្ទៈទទួលខុសត្រូវរបស់សមាជិករដ្ឋសភាក្នុងការជួយដោះស្រាយបញ្ហាគ្រឿងញៀនដែលកំពុងកើតមាននៅកម្ពុជា និងរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការការពារសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ សន្តិសុខសុវត្ថិភាពសង្គម ការលើកកម្ពស់សុខមាលភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ «ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ចំពោះអង្គសភាទាំងមូល ដែលបានអនុម័តច្បាប់ស្តីពីការត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀនដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ ព្រមទាំងទទួលយកនូវរាល់អនុសាសន៍របស់សម្តេចប្រធាន ឯកឧត្តមអនុប្រធានទីមួយ ឯកឧត្តមអនុប្រធានទីពីរ ព្រមទាំងសមាជិក សមាជិកានៃអង្គសភាទាំងមូលដើម្បីខិតខំប្រឹងប្រែងអនុវត្តន៍ច្បាប់នេះ ឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធិភាពទៅលើការត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀននៅពេលខាងមុខនេះ។ ច្បាប់នេះនឹងធ្វើឱ្យការងារប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបទល្មើសគ្រឿងញៀនរិតតែមានប្រសិទ្ធិភាព»។ លោក កែ គឹមយ៉ាន បានថ្លែងប្រាប់សម័យប្រជុំសភាថាស្ថានភាពគ្រឿងញៀនមិនមានការថយចុះទេ ហើយពួកឧក្រិដ្ឋកម្មនៅតែយកកម្ពុជាធ្វើជាគោលដៅឆ្លងកាត់ និងចែកចាយគ្រឿងញៀន ព្រមទាំងខិតខំស្វែងរកឱកាស ដើម្បីផលិតកែច្នៃគ្រឿនញៀននៅកម្ពុជា ជាពិសេសគ្រឿងញៀនសំយោគ (ATS)។ លោក កែ គឹមយ៉ាន បានបញ្ជាក់ថានគរបាលបង្ក្រាបបានគ្រឿងញៀនចំនួន៦៨៤ករណី ចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យចំនួន ១.៥៧០នាក់ រួមមានអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនចំនួន៣៩២នាក់។ ឃុំ សង្កាត់ប្រមាណ១៨១នៃឃុំសង្កាត់សរុប១.៦២១ បានរងផលប៉ះពាល់ពីគ្រឿងញៀន។ អ្នកញៀនគ្រឿងញៀន ប្រមាណ១ ៦០០នាក់កំពុងព្យាបាលនៅតាមមណ្ឌលព្យាបាលចំនួន១៣កន្លែង។ រដ្ឋសភាបានអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់ត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀនដែលមាន១២៥មាត្រា តែក្នុងរយៈពេលបីម៉ោងដោយគ្មានការពិភាក្សា។ លោក ងួន ញឹល អនុប្រធានទី១នៃរដ្ឋសភាបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា «បើគ្មានមតិ ខ្ញុំសុំអង្គសភាអនុម័តនៅជំពូកទី៧។ ខ្ញុំបាទសូមគោរពរាយការណ៍ជូនឯកឧត្តមអនុប្រធានទីមួយនៃរដ្ឋសភាថាអង្គសភាបានអនុម័តលើជំពូកទី៧នៃសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ ដោយមានសំឡេងអនុម័តយល់ព្រម៧៧លើ៧៩»។ លោក យូ ហុកគ្រី សមាជិកសភាគណបក្សនរោត្តម រណឬទ្ធិ បានថ្លែងនៅក្នុងសម័យប្រជុំសភា ថា សភាហាក់បីដូចជាស្ងាត់ ប៉ុន្តែការស្ងាត់នេះមិនមែនបានសេចក្តីថាមិនមានយោបល់អ្វីនឹងច្បាប់នេះទេ ដោយយល់ថាច្បាប់នេះមានសារៈសំខាន់ និងឆ្លើយតបទៅនឹងកាលៈទេសៈបច្ចុប្បន្ន។ លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសម រង្សី បានថ្លែងថា ការអនុម័តច្បាប់ដោយគ្មានការពិភាក្សារបស់រដ្ឋសភានេះគឺជាសេចក្តីសម្រេចមិនស្របច្បាប់។ «ចាប់តាំងពីម្សិលម៉ិញមក សភាមិនមានធម្មនុញ្ញភាព ហើយវាមានការខុសច្បាប់។ អញ្ចឹងសេចក្តីសម្រេចទាំងអស់ហ្នឹងមិនស្របនឹងធម្មនុញ្ញភាពទេ។ វាបង្ហាញមុខមាត់យ៉ាងច្បាស់អំពីអំណាចរបស់សភា ភាពទន់ខ្សោយរបស់សភា នៅពេលអ្នកកាន់អំណាចបញ្ជូនច្បាប់មកអត់មានការពិភាក្សា ឬ ការកែប្រែសួរដេញដោលអ្វីទាំងអស់។ យើងឃើញហើយប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យតុល្យភាពនេះគឺខ្សោយបំផុត នៅពេលណាដែលគ្មានគណបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងរដ្ឋសភា»។ លោក នី ចរិយា ប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេតនៃសមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក បានលើកឡើងថាអង្គការសង្គមស៊ីវិលមានការព្រួយបារម្ភអំពីការអនុម័តច្បាប់ដោយគ្មានការសួរដេញដោល និងគ្មានការចូលរួមពីគណបក្សប្រឆាំង។ យើងមានការព្រួយបារម្ភថាច្បាប់នេះ អាចមានគុណភាពនោះ។ «កាលណាគ្មានវត្តមានរបស់គណបក្សប្រឆាំងដើម្បីសួរដេញដោលឱ្យបានច្រើនទេ ហើយបកស្រាយឱ្យបានច្បាស់លាស់ទេ វាធ្វើឱ្យការអនុវត្តន៍ច្បាប់មិនសូវបានល្អ ហើយខ្លឹមសារនៃច្បាប់ដែលបានអនុម័តក៏មិនសូវបានល្អប៉ុន្មានទេ»។ ច្បាប់គ្រឿងញៀនថ្មីនេះគឺជាការកែសម្រួលពីច្បាប់គ្រឿងញៀនឆ្នាំ១៩៩៧ ដែលបានធ្វើវិសោធនកម្មនៅឆ្នាំ២០០៥មិនឆ្លើយតបនឹងការវិវត្តនៃស្ថានភាពគ្រឿងញៀនបច្ចុប្បន្ន៕ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
រដ្ឋសភាកម្ពុជាអនុម័តថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១២ ទោះបីគណបក្សប្រឆាំងធ្វើពហិការ Posted: 25 Nov 2011 08:52 PM PST នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ រដ្ឋសភាកម្ពុជាបានអនុម័តថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១២ ប្រមាណ២.៧០០លានដុល្លារអាមេរិកដោយផ្តោតទៅលើការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងដល់វិស័យសុខាភិបាល អប់រំ កសិកម្ម និងការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ ថវិកាជាតិប្រមាណ ២.៧០០លានដុល្លារអាមេរិកសម្រាប់ឆ្នាំ២០១២នេះ បានកើនឡើងប្រមាណ៣០០លានដុល្លារអាមេរិក បើប្រៀបធៀបនឹងថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១១ ដែលមានប្រមាណ ២.៤០០លានដុល្លារអាមេរិក។ ក្រសួងអទិភាពដូចជា ក្រសួងអប់រំទទួលបានប្រហែល២៥០លានដុល្លារ ក្រសួងសុខាភិបាលប្រហែល២០០លានដុល្លារ ក្រសួងកសិកម្មជាង៣១លានដុល្លារ ក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទប្រមាណ៤៩លានដុល្លារ និងក្រសួងសាធារណៈការទទួលបានប្រហែល៦២លានដុល្លារ។ លោក គាត ឈន់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានថ្លែងនៅក្នុងសម័យប្រជុំសភាថា លោកបានប្តេជ្ញាយកច្បាប់នេះទៅអនុវត្តន៍ឱ្យបានសម្រេចដល់គោលដៅទាំងឡាយដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់នេះ។ លោក គាត ឈន់ បានហៅការអនុម័តច្បាប់ថវិកាជាតិនេះថាជាការផ្តល់ឧបករណ៍សំខាន់មួយសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលបន្តគ្រប់គ្រងប្រទេសរួមមានការការពារអធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី និងការអភិវឌ្ឍប្រទេសគ្រប់វិស័យ។ «ច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១២នេះ មិនមានការពិភាក្សាដេញដោលច្រើនទេ ដោយសារគណបក្សប្រឆាំងបានធ្វើពហិការប្រជុំសភាដើម្បីប្រឆាំងនឹងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ»។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១២នេះបានអនុញ្ញាតឱ្យរដ្ឋាភិបាលខ្ចីបំណុលបរទេសជាង១.០០០លានដុល្លារអាមេរិក។ លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសម រង្សី បានថ្លែងថាតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសម រង្សី បានធ្វើពហិកាប្រជុំសភាដើម្បីប្រឆាំងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១២ អំពើពុករលួយរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន និងការបណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋពីដីធ្លីដោយបង្ខំ។ «ការធ្វើពហិការបស់គណបក្សសម រង្សីនេះ គឺជាការត្រឹមត្រូវណាស់ ពីព្រោះបំណុល១.១០០លានដុល្លារអាមេរិកនៅក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ពីព្រឹកម៉ិញនេះ មិនមែនជារឿងធម្មតាទេ។ នេះសឱ្យឃើញថាការដែលខ្ចីបុលបែបនេះ នឹងមានបញ្ហាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរចំពោះសេដ្ឋកិច្ចជាតិនៅពេលខាងមុខ ដោយសារមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មួយចំនួនប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ»។ លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សបានលើកឡើងថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១២នេះបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ជាតិធ្ងន់ធ្ងរ។ «យើងមិនគាំទ្រសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១២នោះទេ ដោយមូលហេតុធំពីរគឺទី១កម្ចីប្រាក់ពីបរទេសកើនឡើងដោយមិនប្រុងប្រយ័ត្នកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយ និងការចំណាយផ្សេងៗ។ ទី២ យើងអត់គាំទ្រនូវគោលនយោបាយដែលធ្វើសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច បាត់បង់ព្រៃឈើ ដីធ្លី បឹងបួរជាច្រើន ហើយចំណូលថវិកាតិច»។ លោក គាត ឈន់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបានបញ្ជាក់នៅក្នុងសម័យប្រជុំសភាយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ការប្រៀបធៀបនឹងផលិតផលសរុបក្នុងស្រុកចំណូលថវិកា និងការនាំចេញបំណុលរបស់ប្រទេសកម្ពុជាមិនមានហានិភ័យនោះទេ។ ខ្ញុំជឿជាក់ថា កម្ពុជានឹងអាចគ្រប់គ្រងបំណុលរបស់ខ្លួននេះបាន»។ លោក ឈាង វុន ប្រធានគណៈកម្មការការបរទេស នៃរដ្ឋសភាខាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបដិសេធការអះអាងរបស់គណបក្សប្រឆាំង ដោយលើកឡើងថា កម្ពុជាមិនមានបញ្ហាវិបត្តិបំណុលកើតឡើងនៅថ្ងៃមុខទេ។ «អ្នកនយោបាយដែលធ្វើឱ្យមានការមន្ទិលសង្ស័យចង់រាំងស្ទះកុំឱ្យមានស្ពានកុំឱ្យមានថ្នល់ កុំឱ្យមានសាលារៀនកុំឱ្យមានទឹក និងកុំឱ្យមានភ្លើង ដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋមើលមកឃើញថា អ្នកកាន់អំណាច មិនបានធ្វើការបម្រើប្រជាពលរដ្ឋពិតប្រាកដទេ។ គាត់ចង់បាន ណាស់ប្រជាពលរដ្ឋមើលឃើញភាពអសមត្ថភាពរបស់ការដឹកនាំប្រទេសសព្វថ្ងៃ»។ លោក យឹម សុវណ្ណ បានបញ្ជាក់ថាគណបក្សសមរង្សី នឹងបន្តធ្វើពហិកាប្រជុំសភារហូតដល់រដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីនៅកម្ពុជា។ លោក កឹម សុខា បានថ្លែងថា គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស របស់លោកធ្វើពហិកាប្រឆាំងនឹងច្បាប់ណា ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ជាតិ៕ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
នាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនព្រលះវីអូអេ និងអាស៊ីសេរី Posted: 25 Nov 2011 06:33 PM PST ក្នុងរយៈពេលប្រមាណជាងបីខែ នាយករដ្ឋមន្ដ្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើការរិះគន់វាយប្រហារទៅលើបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយតាមអាកាសអាមេរិក គឺសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក និងវិទ្យុអាស៊ីសេរីចំនួនពីរលើក ដោយចាត់ទុកអង្គភាពទាំងពីរថាបានជេរប្រមាថរូបលោក។ ប៉ុន្ដែអ្នកជំនាញ និងមន្រ្ដីសិទ្ធិមនុស្សបានហៅការរិះគន់នោះថាគឺជាការខាតបង់។ កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា នៅក្នុងឱកាសសម្ពោធផ្លូវជាតិលេខ៣ ដែលលាតសន្ធឹងពីទីក្រុងភ្នំពេញឆ្ពោះទៅកាន់ខេត្តកំពត លោក ហ៊ុន សែន បាននិយាយខ្លាំងៗ ដោយស្វែងរកមុខអ្នកយកពត៌មានម្នាក់របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ «(វា)នៅខាងក្រោយ។ អាហ្នឹងមិនហ៊ាន (ចេញមុខ)ទេ។ ហ្អែងយកសម្ដីអញទៅចាក់ (ទៅ)។ ថ្ងៃមុនប្រពន្ធអញថាយ៉ាងម៉េច ស្រាប់តែចាប់ផ្ដើមឡងមកវិញថា មកពីវិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនបានជួយឃោសនាឲ្យប្ដី។ មិនចាំបាច់លោកឯងជួយឃោសនាទេ។ អញឲ្យហ្អែងជេរទៅ។ អញឈ្នះដោយសារឯងជេរទេ។ អាវីអូអេនេះមួយ។ ហើយមួយថ្ងៃៗជេរគេ ជេរឯង។ ជាពិសេសអាស៊ីសេរីហ្នឹង។ អញអង្វរហ្អែង ជួយជេរអញថែមទៀត។ ហ្អែងជេរកាន់តែខ្លាំងខុសកាន់តែច្រើន»។ កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១១នេះ លោកប្រមុខរដ្ឋាភិបាលខ្មែរ ហ៊ុនសែន បានខឹងច្រឡោតនឹងបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយអាមេរិកទាំងពីរនេះរួចម្ដងហើយ បន្ទាប់ពីអ្នកយកព័ត៌មានសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក វីអូអេ បានចោទសួររូបលោកអំពីសំណុំរឿងខ្មែរក្រហម ហើយលោកមានប្រសាសន៍ថា លោកនឹងចេញប្រាក់ខែឲ្យប្រសិនបើពួកអ្នកកាសែតនៃការផ្សាយទាំងពីរសុខចិត្តចេញពីការងាររបស់ពួកគេ។ នៅសប្ដាហ៍ទីមួយនៃ ខែវិច្ឆិកានេះ លោកស្រី ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុន សែន ភរិយារបស់លោកប្រមុខរដ្ឋាភិបាល និងជាប្រធានកាកបាទក្រហមកម្ពុជា បានចោទទៅលើវិទ្យុអាស៊ីសេរី ថាបានងាកទៅរកជំនឿលើ «មនុស្សខូច»។ សម្រាប់លោក មឿន ឈានណារិទ្ធ នាយកវិទ្យាស្ថានកម្ពុជាសម្រាប់ការសិក្សាផ្នែកសារពត៌មាន ការរិះគន់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រីខ្មែរ នឹងនាំឲ្យមានការព្រួយបារម្ភ នៅក្នុងការជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់បណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយ។ "លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើងនៅក្មេងខ្ចី ហើយសេរីភាពសារពត៌មានក៏មិនទាន់រឹងមាំ។ អញ្ចឹងយើងព្រួយបារម្ភថា វាអាចមានឥទ្ធិពលជះទៅលើអង្គភាពសារពត៌មានក្នុងស្រុក គេនឹងមានការភ័យខ្លាច។ ហើយនេះគឺជាការខាតបង់។ ទីមួយគឺខាតបង់សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលក្នុងសង្គមប្រជាធិបតយ្យ យើងត្រូវការការពិនិត្យពិច្ច័យ និងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងបំផុតពីសាធារណជន ជាពិសេសអំពីសារព័ត៌មាន។ ដូច្នេះបើសិនជាអ្នកសារព័ត៌មានលែងហ៊ានផ្សាយអំពីអ្វីដែលជាព័ត៌មានដែលចម្រូងចម្រាស់ ឬជាព័ត៌មានដែលរសើបនោះ សង្គមនឹងខាតបង់»។ យោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការ Freedom House ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិកឆ្នាំ ២០១១បង្ហាញថាសេរីភាពសារពត៌មាននៅតែបន្តស្ថិតក្រោមការគំរាមកំហែងនៅកម្ពុជានៅឆ្នាំ ២០១០។ នៅពេលដែលរាជរដ្ឋាភិបាលចាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់នៅក្នុងការរឹតបន្ដឹងសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងបន្តការចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋ ដើម្បីផ្តន្ទាទោសបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយប្រឆាំង។ របាយការណ៍បញ្ជាក់បន្ថែមថា នៅចុងឆ្នាំ២០១០ រដ្ឋាភិបាលចាប់ផ្ដើមបង្ហាញសញ្ញារឹតបន្ដឹងលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតដូចជាការបញ្ជាឲ្យក្រុមហ៊ុនបម្រើសេវាអ៊ីនធឺណែត មានទាំងក្រុមហ៊ុនសេវាកម្មទូរសព្ទ័ផងដែរ ឲ្យបិទខ្ទប់គេហទំព័រនិន្នាការគណបក្សជំទាស់ KI-Media ជាដើម។ លោក មឿន ឈានណារិទ្ធ បានផ្ដល់យោបល់ថា ដើម្បីផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរដ្ឋាភិបាលមិនគួររង់ចាំចាប់កំហុសប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនោះឡើយ។ «ក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យគឺថា មន្ដ្រីរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់នៅពេលដែលគាត់ចូលកាន់តំណែង គាត់ត្រូវតែរំពឹងទុកនូវការពិនិត្យពិច្ច័យយ៉ាងខ្លាំងរួមទាំងការរិះគន់កែលម្អរពីសាធារណជន ជាពិសេសពីសំណាក់សារព័ត៌មាននេះឯង ដែលជាតំណាងឲ្យសំឡេងសាធារណជន ជាពិសេសពីសារព័ត៌មាននេះឯង។ សារព័ត៌មានគួរតែមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ដែលចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ដូចជាច្បាប់សារព័ត៌មានក្នុងការពិនិត្យពិច្ច័យ ក៏ដូចជាការរិះគន់ទៅលើមន្ដ្រីរដ្ឋាភិបាលណាម្នាក់»។ ដោយឡែក លោកឯក ថា អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័សរបស់ទីស្ដីការគណរដ្ឋមន្ដ្រីបានឆ្លើយតបដោយមិនបង្ហាញការកត់សម្គាល់ចំៗថា ការងុបងុលទៅនឹងការរិះគន់ មិនមែនជាចំណុចល្អរបស់អ្នកកាសែតនោះទេ។ ជាពិសេសលោកទំនងជាចង់និយាយយោងទៅដល់ការផ្សាយមួយចំនួនរបស់សំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក និងអាស៊ីសេរី។ លោកឯក ថា បានរំលឹកអំពីការប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាបន្ទាប់ពីសង្គ្រាមដ៏រាំរ៉ៃអស់រយៈពេល៣ទសវត្សន៍ ឆ្នាំកន្លងមក។ «ការស្ដីបន្ទោសរិះគន់មិនសមហេតុផលទេ។ ពួកគេត្រូវតែពិនិត្យលើទស្សនវិជ្ជមានឲ្យបានច្រើនជាងអវិជ្ជមាន។ អ្នកកាសែតតែងតែគិតថា ពត៌មានដែលអាក្រក់ គឺជាពត៌មានដែលអ្នកស្ដាប់ អ្នកអាន ចង់មើល។ នេះមិនមែនជាទស្សនៈល្អនោះទេ»។ យ៉ាងណាក៏ដោយលោកចាន់ សាវ៉េត ប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេតការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស របស់អង្គការអាដហុក យល់ថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន កាលពីសប្ដាហ៍មុនមានចរិតគម្រាមកំហែងដោយប្រយោលទៅអ្នកព័ត៌មាន។ «ប្រមុខរដ្ឋមួយ ឬក៏អ្នកដែលមានអំណាច មិនអាចលើកយកពាក្យអញ្ចឹងមកនិយាយជាសាធារណៈទេ។ បើសិនជាគាត់ មិនពេញចិត្តនៅក្នុងប្រការណាមួយ គាត់ត្រូវតែចាំបាច់ ត្រូវតែធ្វើការកែលម្អតាមរយៈរបបសាព័ត៌មានមួយនោះ ក៏ប៉ុន្តែដល់តែពេល ដែលគាត់លើយកមកនិយាយក្នុងសាធារណៈ វាជាលក្ខណៈគំរាមកំហែងហើយ»។ នៅកម្ពុជាមានព័ត៌មានបោះពុម្ពផ្សាយចំនួនជាង៥០០ នៅក្នុងនោះមានតែសារព័ត៌មាន និងទស្សនាវដ្ដីតិចតួចតែប៉ុណ្ណោះ ដែលចេញផ្សាយជាទៀងទាត់។ សារព័ត៌មានប្រឆាំងមានចំនួនតិចតួចបំផុត និងប្រឈមនឹងបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុជាខ្លាំង។ ដោយឡែកបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយតាមរលកធាតុអាកាសនៅក្នុងស្រុកភាគច្រើនគឺវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍ត្រូវកត់សម្គាល់ថា មាននិន្នាការទៅរករដ្ឋាភិបាល។ លោកចាន់ សាវ៉េត មានប្រសាសន៍ថា ការផ្ដល់ព័ត៌មានពិត នៅមានកម្រិតទាប និងប្រជាពលរដ្ឋពិបាកទទួលព័ត៌មានគ្រប់ៗ ជ្រុងជ្រោយ ពីរដ្ឋាភិបាល។ កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១០ អ្នកយកព័ត៌មានវិទ្យុអាស៊ីសេរី លោកសុខ សេរី ទទួលរងការចោទប្រកាន់ដោយតុលាការ បន្ទាប់ពីលោកបានធ្វើការផ្សព្វផ្សាយអំពីការចោទប្រកាន់ ពីបញ្ហាពុករលួយមួយនៅក្នុងសហគមខ្មែរអ៊ីស្លាមក្នុងខេត្តតាកែវ។ អ្នកកាសែតពីរនាក់ទៀត ត្រូវដោះលែងពីពន្ធនាគារនៅឆ្នាំដដែលនោះ គឺលោក ហង្ស ចក្រា និពន្ធនាយកកាសែតប្រឆាំង ខ្មែរម្ចាស់ស្រុក និងលោករស់ សុឃិត អ្នកសរសេរព័ត៌មានសេរី។ ដោយឡែកនិពន្ធនាយកកាសែតខ្មែរអមតទទួលរងការពិន័យបន្ទាប់ពីការផ្សាយលើអំពើពុករលួយ។ ចំណាត់ថ្នាក់ផ្នែកសេរីភាពសារព័ត៌មានរបស់កម្ពុជាបានធ្លាក់ពីចំណាត់ថ្នាក់ទី១១៧ នៅឆ្នាំ ២០០៩ មកដល់ចំណាត់ថ្នាក់ទី១២៨ នៅឆ្នាំ២០១០។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការអ្នកយកពត៌មានគ្មានព្រំដែន។ របាយការណ៍ដែលតាមឃ្លាំមើលសេរីភាពសារព័ត៌មានលើពិភពលោកលើប្រទេសចំនួន១៧៨ ។ មានសារព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃឯករាជ្យ តិចតួចជាភាសាអង់គ្លេស ដែលវិនិយោគដោយបរទេសផ្ទាល់ គឺកាសែត The Cambodia Daily និងកាសែត Phnom Penh Post ដែលមានភាសាខ្មែរអមផងដែរ។ យោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការ Freedom House សំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក និងវិទ្យុអាស៊ីសេរីរួមទាំងវិទ្យុឯករាជ្យនៅក្នុងស្រុកមួយចំនួនតូចទៀត មិនត្រូវរដ្ឋាភិបាលដាក់កម្រិតបានឡើយ។ លោក សុន ឆ័យ តំណាងរាស្ដ្រដែលសំបូរវោហាហ៍របស់គណបក្សជំទាស់សម រង្ស៊ី បានកត់សំគាល់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅដិតដាមដោយការដឹកនាំបែបទសវត្សន៍ទី៨០ នៅឡើយ នោះគឺរបត់ដឹកនាំបែប «សង្គមនិយម»។ តំណាងរាស្ដ្រមណ្ឌលភ្នំពេញដដែល បានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភរបស់ខ្លួនចំពោះបន្ទាប់ពីសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាសាធារណៈរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន។ «យើងបារម្ភថា ការរិះគន់ដោយផ្ទាល់នេះ ធ្វើឲ្យមានប៉ះពាល់ដល់សុវត្ថិភាពអ្នកយកព័ត៌មាន នៅខាងវិទ្យុទាំងពីរហ្នឹងផង! បារម្ភ!"។ លោក សុន ឆ័យ រំលឹកថា មានតំណាងរាស្ដ្រមួយចំនួនធ្លាប់បានស្នើឲ្យមានការបិទការផ្សាយរបស់វិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក និងវិទ្យុអាស៊ីសេរី ពីប្រពន្ធ័ផ្សាយបន្ដតាមរលកធាតុអាកាសអេហ្វអឹម (FM) កាលពីពេលមុន។ លោក សុន ឆ័យ បន្ដថា ជាទម្លាប់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខ្មែរចូលចិត្តការលើកសរសើរ ជាងការរិះគន់លើកំហុសរបស់ខ្លួន។ «បើវិទ្យុទាំងពីរនេះ គឺគាត់ផ្សាយព័ត៌មាន គេហៅថាមានតុល្យភាព ហើយព័ត៌មានដោយមិនប្រកាន់។ ខ្ញុំថាជាការមិនគប្បីទេ យើងជាអ្នកដឹកនាំប្រទេស ចាំបាច់ទទួលយកការិះគន់ខ្លះ ហើយមិនត្រឹមត្រូវយើងមានវិធានការផ្សេងៗ»។ យ៉ាងណាក៏ដោយលោកឯក ថា អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័សរបស់ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ដ្រី ជំរុញឲ្យមានការផ្សាយផ្នែកវិជ្ជមានរបស់រដ្ឋាភិបាលឲ្យបានច្រើនសម្រាប់ជាប្រយោជន៍វិស័យសេដ្ឋកិច្ច។ «រាជរដ្ឋាភិបាល បានសម្រេចសមិទ្ធិផលច្រើនណាស់ នៅក្នុងរយៈពេល១៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ អីញ្ចឹង ខ្ញុំចង់ឲ្យឃើញសាព័ត៌មានដើរតួនាទីសំខាន់បន្ថែមទៀតផ្សាយទៅលើការពិត ទៅលើការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេស ដើម្បីបង្កើនការនាំអង្គរចេញជាដើម»។ យ៉ាងហោចណាស់មានអ្នកសារពត៌មានចំនួន១២នាក់ ដែលបានរាយការណ៍អំពីចំណុចអវិជ្ជមាន នៅក្នុងប្រទេសដូចជាការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ រួមទាំងការគំរាមកំហែងរបស់មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់មួយចំនួន ត្រូវបានបាញ់សម្លាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៤មក។ លោក ខឹម សំបូរ អ្នកកាសែតជំទាស់មនសិការខ្មែរត្រូវបាញ់សម្លាប់ ជាមួយកូនប្រុសរបស់គាត់កាលខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨ គឺប៉ុន្មានថ្ងៃប៉ុណ្ណោះមុននឹងការបោះឆ្នោតតំណាងរាស្រ្ដ។ រហូតមកដល់ពេលនេះ ពុំមានជនដៃដល់ណាម្នាក់ ត្រូវបាននាំខ្លួនយកមកកាត់ទោសទេ៕ This posting includes an audio/video/photo media file: Download Now |
You are subscribed to email updates from VOA News: ព័ត៌មាន To stop receiving these emails, you may unsubscribe now. | Email delivery powered by Google |
Google Inc., 20 West Kinzie, Chicago IL USA 60610 |